— Антон, і мне не сядзіцца.
— Там, — тыцнуў я пальцам, — пясок, як жывы, варушыўся.
Васіль прыкрыў далонню вочы.
— Дзе?
— Вунь там.
— Відаць, мыш. Трэба праверыць. Я ступіў наперад, не пускаючы яго.
— Не трэба. Хіба ў пустыні ёсць мышы?
— Зараз даведаемся. Праверу.
— Васіль, не трэба.
Васіль адштурхнуў мяне, заклаў рукі за спіну, нібы прафесар-знаўца, і на ўвесь цыркуль туды, дзе пясок варушыўся.
— Васіль, не трэба, — яшчэ раз паспрабаваў спыніць яго.
— Трэба. Я словы на вецер не кідаю.
— Асцярожней.
А Васілю і мора па калена.
— Не вучы вучонага.
Няспешна, нібы ў сябе на агародзе, Васіль стаў разграбаць пясок наском чаравіка. Мне здалося, што там, у пяску, нешта заварушылася.
— Васіль, пясок зноў варушыцца.
— Не пясок варушыцца, а мыш, — паправіў мяне Васіль і, стараючыся, грабянуў, што плугам.
— А-а-а!.. — на ўвесь голас закрычаў я.
— А-а-а!.. — яшчэ мацней закрычаў Васіль.
З пяску вылазіла тоўстая, што кішка, паласатая змяя. Васіля як ветрам здзьмула. Адным духам да мяне. Нейкую секунду пастаяў, а пасля як часане! Як кажуць, куды вочы глядзяць. А вакол жа пустыня…
Добра, што я не разгубіўся. Дагнаў яго, учапіўся за сарочку. Ен вырываецца…
Крычу яму:
— Васіль, Васіль, змяя цябе не ўкусіла?
Лыпае на мяне вачыма, адкрываючы і закрываючы рот. Ні слова не вымавіць, нібы язык праглынуў.
На шчасце, Піліп Макаравіч і Сакс выскачылі з палаткі.
— Што з табою? — схапіў Піліп Макаравіч Васіля за плечы.
А Сакс мяне схапіў і трасе:
— Што з табою?
Я, як і Васіль, таксама нібы язык праглынуў. Не чакаў, што Сакс схопіць. Знянацку выйшла. Піліп Макаравіч зноў:
— Што з табою?
Мы з Васілём вачыма лыпаем. Нарэшце я крыху ачомаўся.
— Там змяя.
Сакс не паверыў.
— Змяя?
— Змяя, змяя, — замахаў я галавою. — Паласатая. Тоўстая, што кішка. Яна Васіля альбо ўкусіла, альбо не паспела ўкусіць.
— Стой, Антон. Не варушыся.
Сакс з аглядкаю падаўся туды, дзе Васіль хвіліну назад старанна разграбаў пясок. Крыху пастаяў, вярнуўся.
— Што там? — пытаецца Піліп Макаравіч.
— Падымі калашыну, — загадаў Сакс Васілю.
Васіль асцярожна, двума пальцамі, падняў калашыну. Сакс нагнуўся, паглядзеў на Васілёву нагу, прагаварыў:
— Не ўкусіў.
Там была змяя. Трэба казаць: не ўкусіла. Ужываць дзеяслоў у жаночым родзе. А ён у мужчынскім: не ўкусіў. Быццам у пяску мядзведзь ляжаў, грэўся.
— Што там? — паўтарыў Піліп Макаравіч.
— Пясчаны ўдаўчык.
Удаўчык, удаўчык… Значыць, не проста змяя, а ўдаў. Удаўчык. Неяк ласкава называе яго Сакс. Удаўчык… Пад нагамі ўдаўчыкі поўзаюць, спяць, адпачываюць…
Я падняў адну нагу, другую, як бы маршыруючы.
— Аж падэшвы ад страху пякуць, — прызнаўся я.
— Схаваўся пясчаны ўдаўчык. Ен сам вас спалохаўся, — прамовіў Сакс.