Kumandan Norton ara sıra eşlerinin onun gönderdiği vidoegramları karşılaştırmalarının başına birsürü dert açacağını düşünürdü. O zaman çıkacak gürültünün yanında her eşi için ayrı video doldurması gerekecekti. Şimdi ise uzun bir video dolduruyor, kopyesini çıkartıyor, birbirinin aynı olan bu mesajları Dünya ve Merih’e postalamadan evvel sadece sonuna bazı özel haberler ve sevgiler ekliyordu.
Eşlerinin böyle bir karşılaştırmayı yapabilmeleri, yalnız uzay adamlarına uygulanan indirimli tarife üzerinden bile olsa, pahalı ve imkansızdı. Eşleri birbiriyle çok iyi ilişkiler içindeydiler. Doğum günlerinde, yıldönümlerinde karşılıklı olağan kutlama mesajları gönderirlerdi. Fakat herşeye rağmen kızlar birbirleriyle hiç karşılaşmamışlardı ve belki de hiç karşılaşamayacaklardı. Myrna Merih’te doğmuş olduğundan Dünya’nın yüksek çekim gücüne katlanamaz, Caroline ise yeryüzündeki en uzun yolculuk olan yirmi beş dakikadan bile nefret ederdi.
Norton iki tarafı da idare edecek bir başlangıçtan sonra; „Bu yayını bir gün geciktirdiğimden dolayı özür dilerim” diye anlatmaya başladı „Fakat ister inan ister inanma tam otuz saattir geminin dışındaydım… sakın telaşlanma her şey kontrol altında ve mükemmel yürüyor, iki günümüzü aldı ama hava deliği karmaşasının hemen hemen tümünü inceledik. Eğer şimdiki bilgimiz olsaydı iki saatta işin içinden çıkardık. Fakat hiçbir şeyi şansa bırakamazdık. Arkamızdan kapanmıyacağına emin olmak için bütün kilitleri uzaktan kumandalı kameralar göndererek defalarca kontrol ettik… her kilit bir tarafında küçük bir oluk olan basit bir döner silindir. Bu oluktan yararlanarak silindiri yüz seksen derece döndürünce kapı kolayca açılıyor, böylece içeri adımını atıyorsun… yani havada yüzerek giriyorsun… Bu Rama’lılar her şeyi iyice garantiye almışlar; dış gövde ile ilaç kutusunun girişi arasında bu silindir kilitlerden peşpeşe üç tane var… Düşün ki biri bu kilidi aça-mayıp patlayıcı madde kullansa peşinden aynı kilidi taşıyan bir kapı var, sonra bir tane daha… Bu daha başlangıç, son kilit yaklaşık yarım kilometre uzunluğunda düz bir koridora açılıyor. Koridor çok temiz ve tertipli. Her birkaç metrede belki de ışıkların yerleştirildiği küçük, gemi pencerelerine benzer lumbozlar var. Fakat şimdi herşey tam anlamıyla karanlık ve… sana rahatça söyleyebilirim… ürkütücü. Ayrıca koridor boyunca uzanan ve karşılıklı duvarlara oyulmuş bir santimetre genişliğinde iki paralel oluk var. Bunların, içinde eşya veya canlı taşıyan bir aracın rayları olduğunu tahmin ediyoruz. Eğer bunu işletebilirsek bize çok kolaylık sağlıyacak. Tünelin yarım kilometre uzunluğundan bahsetmiştim. Sismik deneylerimiz de bize Ra-ma’nın kabuğunun bu kalınlıkta olduğunu göstermişti., yani hemen hemen bu kalınlığı aşmış durumdayız. Tabii tünelin sonunda o silindir kilitlerden bulunca hiç şaşmadık., evet. peşinden bir tane daha sonra bir tane daha. Rama’lılar anlaşılan her şeyi üçlü yapmayı seviyorlar. Şimdi artık son hücrede., son kilidin karşısındayız ve içeri girmeden önce Dünya’dan son emri bekliyoruz. Rama’nın içi birkaç metre ötemizde. Şu bekleyiş bir bitse çok memnun olacağım.” „Benim ikinci kaptan Jerry Kirchoffu hatırlarsın. Onun hakiki kitaplardan oluşan büyük bir kütüphanesi var. Bu nedenle de bir türlü Dünya’dan göç edemiyor. İşte Jerry bana aynen böyle bir olayın yirmi birinci… hayır yirminci yüzyılın başlarında da olduğunu anlattı. Bir arkeolog hırsızlar tarafından soyulmamış bir Mısır firavunu mezarı bulmuş. Adamları son duvarı buluncaya kadar odadan odaya geçerek yollarını kazmışlar. Son duvarı da kırdıktan sonra içeri bir lamba tutup kafalarını delikten uzatınca kendilerini harikulade eşyalar, altın ve mücevherlerle dolu bir hazinenin karşısında bulmuşlar.” „Belki burası da bir mezardır; gitgide daha da çok mezara benziyor. Şimdi bile ne en küçük bir ses ne de en küçük bir canlılık belirtisi var. Neyse… Yarın anlıyacağız…” Kumandan Norton kayıt düğmesini kapattı. Ailelerine ayrı özel mesajlara başlamadan önce daha neler anlatabilirim diye düşündü. Normal olarak bu kadar açıklamaya gerek duymazdı. Fakat bu çok ender rastlanılacak bir durumdu. Belki de sevdiklerine yollayacağı son video olacaktı — Burada neler yaptığını onlara açıklamak zorunda hissediyordu kendini.
Zaten onlar bu resimleri görüp sesini dinlemekte oldukları zaman kendisi iyi de olsa kötü de olsa Rama’nın içinde olacaktı.