- Аксіння хітравата ўсміхнулася і паказала на посцілку, у якую былі запакаваны адзенне, посуд і ежа.
- Зараз, Ксіначка, зараз, - дагодліва выслужваўся Грышка.
.Не ўтрымаў Васька баб, разбегліся. Спачатку прасілі-малілі, а ён усё ныў: “Не магу я, загадана мне.”
Надакучыла бабям ныццё слухадь. “Гайда дахаты!” - вырашылі.
Ужо і стрэльнуць Васька намерыўся, ды затвор заклініўся. Ці то ад спёкі, ці то яшчэ з якой трасцы.
Плюнуў Васька і сам пацягнуўся ў Жалы Грышку даклададца.
Унтэр-афіцэра Курта Ветцэля адправілі на фронт, каб службу з мёдям не блытаў. Апынуўся ён у арміі генерал-фельдмаршала Эрыха фон Манштэйна, але доўга паваявяць не давялося: злажыў галовачку сваю арыйскую ў мёрзлую зямлю пад Сталінградам.
Ваську Леўчука ў конюхі перавялі - няхай коням хвасты крудідь, калі людзі яго не слухаюцца. А як савецкае войска ў наступленне перайшло, перабег да партызанаў. Нават не пасадзілі пасля вайны! Хоць, калі па-людску паглядзець, і садзідь не было за што.
Грышку рабога высцебалі дубцамі і ў чыне да простата паліцая панізілі. А як запэцкаўся чужой крывёю, то зусім лютым зрябіўся - ні старога, ні малога не шкадаваў. Так і звярэў, пакуль партызаны ноччу не забілі і ў хаде не спалілі з усёй сям’ёй.
А баб усё роўна у Германію адправілі. Куды ж ім было падзецца? - усе ў сваю Альхоўку вярнуліся. І Аксінню Трыфанчук, дачку ворага народа і нявесту агента дэфензівы, таксама вывезлі. Але гэтым разам канвяіравалі іх толькі немцы, ды яшчэ з аўчаркамі.
Начальніку Першамайскага РАУС ад грамадзяніна Салаўёва М. К.
ЗАЯВА.
Прашу Вас прыняць меры для аховы майго жыцця. Паведамляю, што раней звяртаўся ў апорны пункт №143. У адказ на мой зварот прыслалі ўчастковага, які прапанаваў правесці сігналізацыю і ўзяў распіску, што папярэдзіў мяне. Толькі не сказаў, дзе мне грошы на сігналізацыю ўзяць. Ды і не трэба яна: калі б хацелі вычысціць, даўно б ужо вычысцілі. Яны палююць на мяне. Той, у карычневай куртцы, знік., і цяпер сочаць двое іншых. Я іх сустракаў і ў магазіне, і ў тралейбусе. Прыкідваюцца, быццам бы я для іх нецікавы, а самі сочаць. Што ім трэба, не ведаю, але занепакоены ўсур’ёз. Прапаную прыставіць да мяне Вашъх: пера.апранутых супрацоўнікаў і выізначыць іх асобы і што ім трэба. Іх прыкметы: аднаму 23-25 гадоў, коратка пастрыіжаны, шэры швэдар з ліалюнкам у выіглядзе зігзагаў, асаблівых: прыкметаў няма; другі - сярэдняга ўзросту, карычневы шалік-кашнэ, зялёны гальштук.. Асаблівая. прыкмета.: чорны “дыпламат” з шыфрам,.
P.S. Магчыіма, гэта не м,а.е ніякіх адносін да справы, але з маёй паштовай скрыні сталі знікаць газеты. Званіў на пошту - кажуць, мы ні ў чыім не вінаватыія, м.ожа, суседзі крадуць.
З павагай Салаўёў М. К. 19 красавіка 2000 г.
Рэзалюцыя: ГПАП №143.
Разабрацца з гр-нам Салаўёвыім і яго праблемамі.
Маёр Слабадзін
АКСІННЯ - НАТАШКА
Пашчасціла Аксінні - нават на “агульных” работах не была, а трапіла адразу да бюргершы фрау Хелены. Нельга сказаць, што здзекавалася фрау (неблагая пані была), але форс трымала. А там і грошыкі пладідь пачала. Невялікія грошыкі, затое дакладна і спраўна: дзень у дзень, марку да маркі. Вырашыла Аксіння ў сорак пятым у свае лясы не рэпатрыіравацца, бо чула, што і ў Сібір загрымець можна. Па сястрычцы сваёй, праўда, увесь час сумавала. Малодшанькая Наташка (ёй у вайну, калі Аксінню ў Нямеччыну забралі, дзесяць гадкоў было) на сірочым хлебе ў чужой хаде ўзгадавалася.
“Пэўна, ужо ў нявестах, а можа, і ў замужжы”.
Прызвычаілася Аксіння да гаворкі нямецкяй і апранацца, як яны, навучылася. А пасля і грамадзянства прыняла. У партыю ўступіла.
Фрау Хелена праз нейкі час сканала і пра Аксінню не зябылася
- пакінула і грошы нейкія, і маёмасць. Зрабілася цяпер Аксіння сама бюргершай, домік купіла. Ды большы, чым іх даваенны сельсавет!
Дзяцей не было - ці то ад зімы лютай і гялоднай у трыццяць дзевятым, ці то Бог не ашчаслівіў. А як сказаў пра тое доктар Аксінні, яна і вырашыла жыць адна - навошта тая сям’я, калі дзяцей няма?
А Наташка ў сваёй Беларусі насямрэч у замужжа падалася. Не так хутка, як сястра разлічвала, толькі ў пяцьдзесят шостым - пакуль фабзавуч скончыла, пакуль на свой хлеб узбілася. Спавіў яе лёс адной вяровачкай з Косцікам Салаўёвым, трыццацігадовым халасцяком. Косціка адразу ж пасля вайны ў вобласць накіравалі для ўздыму народнай гаспадаркі як кваліфікаваняга чыгуначніка. А родам ён быў з-пад Варонежа. Хоць якім “родам”? - дзіцячы дом яго там стаяў да вайны.
Карацей, так спакусіўся Косцік дзявочай вабнасцю Наташкі, што і паходжаннем не пягрэбаваў. Тым больш, Сталін на той час тры гады як пямёр - нейкае паслабленне ад Хрушчова рэпрэсіраваныя атрымалі. Хоць есці поедям перасталі ды вочы калоць.
Бадька Аксінкі і Наташкі так і не вярнуўся - дзесьці сваімі костачкамі Беламорканал вымасціў. Ні духу, ні почуту - і не шукаў ніхто. Ды і каму шукадь было?
Напісала Аксіння ў шэсцьдзесят пятым ліст у Альхоўку Наташцы. Паўгода адказу чакала. Прыйшло пісьмо з Глотаўкі, рызыкнула Наташка - адпісала. Маўляў, жывуць яны з Косцікям, не бядуюць. Колька ў іх, сынок, хутка ў школу пойдзе. Косцік цяпер на кране працуе, зарабляе добра, а яна, Наташка, - паварыхай на заводзе. Жывуць у любові ды згодзе, цёпла і заможна.
Аксіння збіралася з’ездзіць, адведаць сястру. Але то “заслона жалезная” перашкаджала, то саму боязь ахопіць, што назад не выпусцяць. А пасля і здароўе стала не тое.
На партыю, аднак, працавала. Нават у прэзідыумах сядзела. Партыя не самай значнай выйшла, але характарам такая Аксіння - падабалася ёй, кяб з людзьмі і на людзях.
У таварыства на паях уступіла: насоўкі, гальштукі, кашулі розныя вырабляла. Акдыі банкаўскія купляла. Гэта значыць, каб на старасці спакайней было.
А Наташка Косціка-п’янтоса бэсціла ды Кольку ў людзі выводзіла. Цягала харч са сваёй сталоўкі, а грошы ў ашчадную касу на кааператыўную кватэру сыночку адкладвала. Колька добрым хлопчыкям рос: вучыўся старанна, нават на раённай алімпіядзе па фізіцы перамог. А пасля школы паступіў у інстытут на інжынера. Т олькі затурканы нейкі быў, ціхмяны. Хоць, калі раззлавадь, то неўтаймаваным рабіўся - у бацьку. Але і нервовы быў, чуллівы, уразлівы. А як яму не быць уразлівым, калі з аднаго кутя, маці крычыць на бацьку “байструк дзетдомаўскі”, а з другога бацька на маці - “парода кулацкая”? А ён стане між імі, каб не біліся, і слёзкі капаюць - абодва ж свае, родненькія!
НАТАШКА - КОСЦІК
Прыхварэла Наташка і, здаецца, сур’ёзна. Дактары яе яшчэ перад родямі перасцерагалі - але куды ты дзенешся: прырода патрабуе! Спачатку неяк абышлося, і Міколка зусім дарослым стаў, прадаваў на сталічным заводзе. Толькі ўсё ніяк не жяніўся. Папракала сябе Наташка, што нагледзеўся, напэўна, яе сынок на Косціка дурнога ды на яе зачуханую - і вырашыў без сямейнага жыцця абысціся.
А як састарэла Наташка, так прыціснула, што ледзь Богу душу не аддала. Даведалася, што на лячэнне за мяжой тры тысячы рублёў патрэбныя, без уліку дарогі і прэзентаў розных. І былі ў Наташкі тысячы тыя! А хто дазволідь за мяжу - з такой біяграфіяй?! А як зусім без капейкі застадца? А раптам памрэ - хто пахавае? Колька - інжынер, чалавек без грошай, ды і нельга ад сына брадь, няхай рукі паадсыхаюць! Косцік, хоць часам і “страсаў” капейчыну на сваім кране, але так марнаваў, што душанька Наташчына слязамі аблівалася. Ды што скардзідца? Пра сям’ю не забываў: то палас прыцягне, які няма дзе пакласці, то цукру жоўтага - мех. Праўду сказадь, Кольку з кватэрай дапамог: на кааператыў грошай дадаў. Маленькая кватэрка, аднапакаёвая, а ўсё ж свая. І не абы-дзе - у Мінску!
А бывала і так: вынесе Косцік з хаты посуд ды на пляшку “чарніла” абмяняе. Жорсткі бываў, грубаваты: “Я рускі чалавек! - крычыць. - А вы тут усе палідаі і здраднікі!” А пасля праспіцца і пакаецца. І па гаспадарцы што-небудзь зробідь, змайструе. Добры чалавек, у рэшце рэшт. Гарлапан, вушы б не чулі і вочы б не бачылі!
Наташка сваім блізкім і не сказала нічога: калі балюча, то адшые Косціка-вяртлюга ды краёк коўдры пад храп яго львіны кусае ўсю ноч. А Косцік ёй асабліва і не назаляў. Здавалася, каму ён трэба, п’янтос дурны - а часам не толькі перагарам, але і чужымі духамі пахнуў.
А калі адчула Наташка, што смертухна яе чакае, паклікала Косціка, каб частушкі паспяваў.
Косцік не ў добрым настроі пасля п’янкі быў, аднак Наташку ўважыў:
Гаварыла баба дзеду:
- Я ў Амерыку паеду!
А дзед бабе адказаў:
- Дапаўзі хоць на вакзал!
У Пракуратуру Рэспублікі Генеральному Пракурору ад гр-на Салаўёва М. К., 1959 г. н., прапісанага па вул. Чапаева, 23-89
ЗАЯВА.
Звяртаюся да Вас, бо не магу больш спадзявацца на падначаленыія Вам структуры. Справа ў тыім, што за мной ужо тры месяцы сочыць нейкая. арганізацыія. Цяжка сказаць якая, але хутчэй за ўсё, злачынная. Як вызначыў: учора нейкі тып пытаецца, як на Чырвонагвардзейскую дабрацца, а ў самога на руцэ - наколка. Як сонейка ўзыходзіць. І ўсміхаецца так нахабна, быццам наскрозь мяне бачыць. А чаго мяне бачыць? - я чысты!
Пазаўчора адзін у дзверы пазваніў, быццам пераблытаў адрас. А сам вачыіма па кватэры цікуе. Ледзь стрыімаўся, каб м.алаток з кладоўкі не схапіць і не адбіць ахвоту швэндацца па чужых пад’ездах
Прашу прыняць меры.