- Што гэта ў цябе?
- Што Бог паслаў, - у сьмяху адказала маладзiца.
Дома зьбiраюцца на вячэру. Гаспадар пытаецца:
- Што вячэраць будзем?
- Што Бог паслаў, - традыцыйна кажа гаспадыня.
Сынок, пачуўшы матчыны словы, запярэчыў:
- Хай тое чорт есьць, што Бог паслаў!
Мазюка
Мой апошнi крэўнiк па бацькавай лiнii Пятрок як ня ўсё жыцьцё праезьдзiў спачатку як шафёр, а потым як газавiк (вялi газапровад па тэрыторыi былога Саюза, яшчэ тады нярушнага) сьвет з прысьветкам. Мова ў яго, натуральна, як у Дземянцея, з ухiлам да расейскае. Але што ў маленстве чуе чалавек, адгукнецца празь дзесяткi гадоў. Капалi недзе на Пскоўшчыне чарвей, на рыбу йдучы. Пятрок бярэ аднаго й кажа "мазюка". Рабочыя ня зразумелi, што такое мазюка. Тады Пятрок выхiтрыўся й сказаў: па-беларуску чарвяк - мазюка. У нас малому, у якога выскокваў стручок са штонiкаў, казалi, каб схаваў мазюку.
Жаласьнiк
Адносна выхаваньня жонкi ў народзе былi рэкамендацыi, якiя розьнiлiся ад шэксьпiраўскiх. Хоць бы такiя: "Бабу бi молатам, зробiш золатам. Бi жонку, як шубу, а любi, як душу". Адзiн вушацкi жаласьнiк, адчуваючы прылiў гневу праведнага, крычаў нецярплiва:
- Дунька, надзявай шубу - бiць буду!
А некаторыя вушацкiя жанкi былi перакананыя: калi ня б'ець, значыць ня любiць...
Руплiвы
На размазьняватага чалавека ў нас ёсьць цягучае слова, якое расьцягвае гукi, нiбыта мярлiна ногi валачэ: нявывалака. Была й такая прасьмiшка:
- Пакуль бацька змалацiў, сын - жох - i, абуўся, пакуль бацька з току прыйшоў, памыўся, а сын - жох - i пад'еў!
Параднела
Дзеўка нарадзiла дзiця. У адчаi надумалася яго ўтапiць. Пайшла пад сакрэтам (у нас казалi пад хурымам) сказаць пра свой намер старэйшай суседцы. Тая й параiла:
- Пацалуй яго спачатку, а потым можаш тапiць.
Прыйшла дзеўка да рэчкi, пацалавала малое й панесла дамоў. Параднела, пабалючэла дзiця, мацi ў дзеўцы прачнулася.
Толькi сярпок вазьму
Была баба гультайка. Была ў яе ўнучка й сучка. Сачыўка ўжо зазiмоўвала. Суседкi пытаюцца ў гультайкi:
- Чаго ты сачыўку ня жнеш?
- А на чорта я яе буду жаць. Сучка здохнiць, унучка замуж зойдзiць, а я памру.
Зiма настала. Агарнуў холад, засьцiг голад. Есьцi хочацца. Пад страхой венiк вiсеў i калодачка. Вецер як усходзiцца - венiчак шась, калодачка бразь. Баба й гукае:
- Зараз, зараз. Толькi сярпок вазьму. Ён тут, на стале.
Выйдзе, а нiкога няма.
Во!
Унук гадуецца ў дзеддоме (у дзеда з бабай). Бацькi й воч ня паказваюць. Нарэшце прыехаў бацька, прывёз розных смакаў, гасьцiнца. Дзед радасна й просiць унучка:
- Пакажы, дзе твой тата?
- Во - паказвае падрослы ўжо хлопчык на фотакартку, якая вiсiць на сьцяне за шклом.
Павiнны быць
Жыд пайшоў з сынам у грыбы. Iдзе па лесе, галаву ўгару задраўшы. Сын сьледам бацьку пераймае. I сур'ёзна пытаецца:
- Тата, тата, а ў грыбоў вочкi ёсь?
- Павiнны быць!
Кароткi адказ
Дзядзька прыехаў у Вушачу нешта купiць. Сустрэўся яму дзяцюк, сын даўняга сябра, якi жыў у далейшай вёсцы. Дзядзька рады спытацца:
- Мiкола, як там бацька?
- Гатоў! - коратка адказаў сын.
Маладому й сьмерць ня ў страх.
Андарак
Сьвякроў ня любiла нявестку. Усё нявестка была ёй вялiка. Ходзiць па хаце сьвякроў дый бурчыць:
- За гэтай нядарэкай нiдзе ня пройдзеш.
- Дык яе ж няма, - кажуць старой гаспадынi.
- Як няма? А вунь жа ейны андарак вiсiць.
Самая прыгожая
Птушанятка выпала з гнязда. Птушкi падлятаюць, каб суцешыць. Пытаюцца, хто мацi. Птушанятка адказвае, што ягоная мацi самая прыгожая. Прыляталi зязюля, сойка, сарока, жар-птушка. Малое пярэчыць, што мацi прыгажэйшая. Нарэшце, прыляцела сава. Зарадавалася птушаня:
- Гэта мая мама. Яна самая прыгожая ў сьвеце...
Як пан