152604.fb2
Яўхіміха.
Гэ-эх, панок... панок...
Бог любіць нас і дорыць нашы хаты
Дзіцячым крыкам і дзіцячым смехам.
I ганарыцца вам прычын няма.
Усё жыцце вы плавалі ў крыві,
А бог вас пакараў за грэх ваш цяжкі.
Таму яны й пустыя, вашы хаты,
I рэдка ў іх гучыць дзіцячы смех.
Салдат (Юнгену). Ваша высакароддзе сказалі па дваццаць шэсць...
Юнген. Ну.
Салдат. Памылачка атрымалася. Выкапалі лішнюю магілу.
Юнген. Чакай, колькі забітых?
Салдат. Іхніх – восемдзесят. Нашых – сто дваццаць восем.
Заруба. Дрэнная прапорцыя.
Юнген. Што?
Заруба. Ваюем дрэнна. Шэлег нам цана. Нас на Гродзеншчыне не больш дзвюх тысяч са зброяй. Вас – дзесяць.
Юнген. Апошні раз пытаю: хто?
Вастравух. Голад! Рабства!
Паўза.
Юнген. Салдаты, слухай маю каманду!
Паўза.
Магіла пустой не застанецца. Гэтых трох – туды.
Агульны ўздых.
Салдат. Ваша высакароддзе...
Юнген. Шпіцрутэнаў захацелі... Вядзіце.
Заруба. Нашто весці? Мы – самі. Мы скакаць будзем, туды ідучы.
3 асуджанай рашучасцю ўзяліся за плечы. Павольна закруцілася, пачало рухацца да ямы страшнае кола. Ногі намацваюць такт. Знайшлі. I толькі тады прыходзіць музыка, хуткая, але грозная, падобная і не падобная на звычайныя гукі “Мяцеліцы”.
Курыць, вее мяцеліца,
Чаму стары не жэніцца.
– Як жа яму жаніціся?
Усе будуць дзівіціся.
Ух, ух, уха-ху!
Янкі галава ў снягу.
– А як гэта дый не снег,
Тады людзям будзе смех!
Яны на краі ямы. Яўхім скокнуў у яе сам. Цяпер відаць толькі іхнія плечы. Ім цесна, але яны рухаюцца, але галасы спяваюць.
Ух, ух, уха-ху!
Гэта ж быў я на таку.
– А як гэта дый не пыл,
Дык ад дзеўкі будзе тыл.
– А хоць стары – не паганы,
Яшчэ дужы і румяны.
А што каму да таго?
Можа, я пайду ды за яго.
Голас з натоўпу. Даволі!
Спыніўся танец.
Яўхім.
Сапраўды даволі, браце...