Кастусь Каліноўскі
СМЕРЦЬ I НЕЎМIРУЧАСЦЬ
Трагедыя ў трох актах, трынаццацi карцiнах
ДЗЕЮЧЫЯ АСОБЫ
С Е Й Б I Т Ы:
Б е л а р у с ь.
К а с т у с ь К а л i н о ў с к i.
А р с е н ь С т а н е в i ч - сябра Кастуся.
К а р а л i н а Я ц ы н а.
В а с т р а в у х - камандзiр атрада iнсургентаў.
Ю з э ф а Я н е в i ч.
П а н З а р у б а.
Б р о н ю с М а р ц я в i ч у с - кiнжальшчык.
А Р А Т Ы Я:
П а р х в е н Б а б а е д па мянушцы Ч о р т а ў Б а ц ь к а.
Я ў х i м Б а р д а н о с.
Я ў х i м i х а.
Ч о р н а я п л а к а л ь ш ч ы ц а.
А г е й Б л а ж э н н ы - юрод.
Б а б а Г а р э л i х а - удава.
I г н а с ь Ш о с ц i к.
Н я м ы Я н.
К Р У М К А Ч Ы:
Г р а ф М i х а i л М i к а л а е в i ч М у р а ў ё ў.
I м п е р а т а р А л я к с а н д р I I.
Ж а н д а р с к i п а л к о ў н i к Л о с е ў.
П а л к о ў н i к Ц а п л i н.
К а п i т а н ф о н Ю н г е н.
П а р у ч н i к Г о г е л ь - член следчай камiсii.
I Н Ш Ы Я:
П а с л а н е ц б е л а г а ж о н д у.
В i т а ў т П а р а ф i я н о в i ч.
М а р ы я Г р э г а т о в i ч.
С т о ц к i.
М а д а м д э С а л ь е.
П а л к о ў н i к Ш а л г у н о ў - старшыня следчай камiсii.
П а л к о ў н i к б а р о н Т ы з е н г а ў з е н.
Сяляне, прахожыя, салдаты, натоўп, госцi на бале, члены следчай камiсii i трыбунала.
Дзея пачынаецца ў маi 1863 - канчаецца ў сакавiку 1864 года.
АКТ ПЕРШЫ
КАРЦIНА ПЕРШАЯ
Яшчэ перад тым як падымаецца генеральная заслона, чуваць далёкiя, жудасныя па сiле i журбе, гукi старадаўняй песнi. Гэта "Дарота"... На саматканым чынаватым палатне заслоны скачуць адбiткi далёкага агню. I вось перад заслонай узнiкае жанчына ў чорным. У яе журботнае аблiчча з прадоннямi чорных вачэй. Вялiзны цень жанчыны рухаецца ва ўспышках зарыва, то ападаючы, то вырастаючы амаль да столi.
Ж а н ч ы н а.
Я - Беларусь... Я - чорная зямля...
Я - мацi ўсiх дзяцей маiх.
I ўсiх гасцей, што прыйдуць з добрым словам
На берагi маiх празрыстых рэк.