Хто прысылаў для вас наказы з Вільні,
Хто ўгаварыў вас падт рымаць мяцеж?
Яўхім.
Да сэрца дабіраюцца – маўчы.
Юнген.
А дно імя... I я тады палонных
I ўсіх сялян адразу адпушчу.
Яўхім.
Да сэрца дабіраюцца – маўчы!
Яўхіміха.
Угаварыла беднасць. А наказы
Нам голад прысылаў.
Вастравух.
А кіравала
Усімі намі ярасць. Вось і ўсё.
Юнген (да Яўхіміхі).
У беднасці вы самі вінаваты.
Народзіце дзяцей – а потым лямант:
“Зямлі няма!”, “Галеча!”, “Усё паны!”
Як быццам вам паны дапамагалі
У гэтай справе.
Яўхіміха.
Гэ-эх, панок... панок...
Бог любіць нас і дорыць нашы хаты
Дзіцячым крыкам і дзіцячым смехам.
I ганарыцца вам прычын няма.
Усё жыцце вы плавалі ў крыві,
А бог вас пакараў за грэх ваш цяжкі.
Таму яны й пустыя, вашы хаты,
I рэдка ў іх гучыць дзіцячы смех.
Салдат (Юнгену). Ваша высакароддзе сказалі па дваццаць шэсць...
Юнген. Ну.
Салдат. Памылачка атрымалася. Выкапалі лішнюю магілу.
Юнген. Чакай, колькі забітых?
Салдат. Іхніх – восемдзесят. Нашых – сто дваццаць восем.
Заруба. Дрэнная прапорцыя.
Юнген. Што?
Заруба. Ваюем дрэнна. Шэлег нам цана. Нас на Гродзеншчыне не больш дзвюх тысяч са зброяй. Вас – дзесяць.
Юнген. Апошні раз пытаю: хто?
Вастравух. Голад! Рабства!
Паўза.
Юнген. Салдаты, слухай маю каманду!
Паўза.
Магіла пустой не застанецца. Гэтых трох – туды.
Агульны ўздых.
Салдат. Ваша высакароддзе...
Юнген. Шпіцрутэнаў захацелі... Вядзіце.
Заруба. Нашто весці? Мы – самі. Мы скакаць будзем, туды ідучы.
3 асуджанай рашучасцю ўзяліся за плечы. Павольна закруцілася, пачало рухацца да ямы страшнае кола. Ногі намацваюць такт. Знайшлі. I толькі тады прыходзіць музыка, хуткая, але грозная, падобная і не падобная на звычайныя гукі “Мяцеліцы”.