DUKO SKULE
Neniu krono estas tro vasta por mi!
HÅKON
Rajto de Dio kaj voko de Dio bezoniĝas por porti la kronon.
DUKO SKULE
Kaj Vi fidas certe, ke Vi havas rajton de Dio?
HÅKON
Por tio mi havas la verdikton de Dio.
DUKO SKULE
Ne fidu tion tro certe. Se la episkopo estus permesita paroli, — tamen, nun tio estus vana; Vi ne volus kredi min. Ja certe Vi havas potencajn alianculojn tie supre; sed mi tamen spitas! — Vi ne volas dividi la reĝan potencon? Nu ja — do ni elektu la lastan rimedon; — Håkon, ni du luktu unu kontraŭ la alia, viro kontraŭ viro, per pezaj armiloj, pri vivo kaj morto!
HÅKON
Ĉu Vi parolas serioze, sinjoro?
DUKO SKULE
Mi parolas por mia vivotasko kaj por la savo de mia animo!
HÅKON
Do estas malgranda espero por savo de Via animo.
DUKO SKULE
Vi ne volas lukti kun mi? Vi luktu, vi luktu!
HÅKON
Blindigita viro! Mi povas nenion alian ol kompati Vin. Vi kredas, ke estas la voko de la Sinjoro, kiu pelas Vin supren sur la reĝan tronon; Vi ne vidas, ke estas nur Via orgojlo. Kio logas Vin? La reĝa ringo, la mantelo kun purpura rando, la rajto sidi tri ŝtupojn alte super la planko: — abomene, abomene, — se tio estus esti reĝo, mi ĵetus la tutan reĝecon en Vian ĉapelon, kiel oni ĵetas obolon al almozpetanto.
DUKO SKULE
Vi konis min de kiam Vi estis infano, kaj juĝas min tiel!
HÅKON
Vi havas ĉiujn donacojn de la animo, saĝeco kaj kuraĝo; Vi estas kreita por stari plej proksime al la reĝo, sed ne esti reĝo mem.
DUKO SKULE
Tion ni volas nun provi!
HÅKON
Nomu unu solan reĝan verkon, kiun Vi faris en ĉiuj tiuj jaroj kiam Vi regis por mi! Ĉu la Bagloj aŭ la Ribbungoj iam estis pli potencaj ol tiam? Vi estis la matura viro, sed la lando rabiĝis de ribelantaj aroj; — ĉu vi subigis unu solan? Mi estis juna kaj sensperta, kiam mi prenis la regadon; — vidu min — ĉio falis subiĝe, kiam mi fariĝis reĝo; ne plu estas Bagloj, neniuj Ribbungoj!
DUKO SKULE
Pri tio Vi plej malmulte fanfaronu; ĉar en tio la danĝero estas plej granda. Aro devas stari kontraŭ aro, postulo kontraŭ postulo, landparto kontraŭ landparto, se la reĝo estu la plej potenca. Ĉiu vilaĝaro, ĉiu parencaro devas aŭ lin bezoni aŭ timi lin. Se Vi forigos ĉiun malpacon, Vi samtempe forprenos la potencon de Vi mem.
HÅKON
Kaj Vi volas esti reĝo, — Vi, kiu juĝas tiel? Vi povus fariĝi taŭga estro je la tempo de Erling Skakke; sed la tempo preterkreskis Vin, kaj ĝin Vi ne komprenas. Ĉu Vi ne vidas, ke la norvega regno, kiel Harald kaj Olaf starigis ĝin, nur estas komparebla kun preĝejo, kiu ankoraŭ ne estas konsekrita? La muroj altiĝas kun fortaj kolonoj, la tegmenta volbo streĉas sin vaste supre, la turpinto montras supren kiel piceo en la arbaro; sed la vivo, la palpanta koro, la vigla sangofluo ne pasas tra la verko; la vivanta animo de Dio ne estas enspirita enen en ĝin; ĝi ankoraŭ ne ricevis konsekron. — Mi volas alporti la konsekron! Norvegio estis regno, ĝi fariĝu popolo. Trondhejmano staris kontraŭ Vikenano, Egdo kontraŭ Hordo, Håleygo kontraŭ Sygno; ĉiuj fariĝu de nun nur unu, kaj ĉiuj sciu en si mem kaj komprenu, ke ili estas unu! Tio estas la tasko, kiun Dio metis sur miajn ŝultrojn; tio estas la faro, kiun faru nun la reĝo de Norvegio. Tiun faron, duko, ĝin mi pensas, ke Vi lasas kuŝi, ĉar certe, Vi ne kapablas.
DUKO SKULE
(frapita) Kunigi —? Kunigi al unu opo Trondhejmanojn kaj Vikenanojn, — tutan Norvegion —? (dubema) Neeblas! Tiaĵon neniam rakontis la Norvega sagao!
HÅKON
Por Vi tio estas nefarebla; ĉar Vi kapablas nur fari la malnovan sagaon denove; sed por mi tio estas same facila kiel por la falko fendi la nubojn.
DUKO SKULE
(en maltrankvila movo) Kunigi la tutan popolon, — veki ĝin tiel ke ĝi sentas sin unu opo! De kie Vi ricevis tian strangan penson? Ĝi frostigas kaj fajrigas min. (ekdire:) Vi havas ĝin de la diablo, Håkon; ĝi neniam realiĝu, kiam mi havas fortojn meti la ŝtalĉapon sur mian kapon!
HÅKON
Mi havas la penson de Dio, kaj neniam malkaptas ĝin tiom longe kiom mi portas la reĝan ringon de Sankta Olaf ĉirkaŭ mia frunto!
DUKO SKULE
Do falu la reĝa ringo de Sankta Olaf!
HÅKON
Kiu verku tion?
DUKO SKULE
Mi, se neniu alia.
HÅKON
Vi, Skule, Vi fariĝos sendanĝera sur la tingo morgaŭ.
DUKO SKULE