153341.fb2
NORA. Ne, vere ne, Torvald?
HELMER. Multaj povas morale rehonorigi sin, se ili malkaŝe konfesas sian kulpon kaj akceptas sian punon.
NORA. Punon?
HELMER. Sed tiun vojon Krogstad ne iris; li trahelpis sin per ruza artifiko; kaj estas tio, kio morale detruis lin.
NORA. Vi kredas, ke fariĝus?
HELMER. Pensu nur, kiel tia kulpokonscia homo devas mensogi kaj hipokriti kaj simuli al ĉiuj flankoj, kaj montri maskon antaŭ siaj plej proksimaj, eĉ antaŭ sia propra edzino kaj siaj propraj infanoj. Kaj tio koncerne la infanojn, tio estas la plej terura, Nora.
NORA. Kial?
HELMER. Ĉar tia haladza etoso de mensogo enkondukas infekton kaj malsanojn en la vivon de tuta hejmo. Ĉiuj enspiroj de la infanoj en tia hejmo estas plenaj de ĝermoj por io fia.
NORA (pli proksime malantaŭ li). Kaj pri tio vi estas tute certa?
HELMER. Kara mia, tion mi sufiĉe ofte spertis kiel advokato. Preskaŭ ĉiuj frue koruptitaj homoj havis mensogantajn patrinojn.
NORA. Kial ĝuste — patrinojn?
HELMER. Devenas plej ofte de la patrinoj; sed patroj kompreneble influas en la sama direkto; tion tre bone scias ĉiu juristo. Kaj tamen tiu Krogstad dum jaroj en sia hejmo venenigis siajn proprajn infanojn en mensogo kaj simulo; tial mi nomas lin morale koruptita. (etendas al ŝi la manojn) Tial, mia dolĉa Nonja promesu al mi ne pledi por li. Vian manon pri tio! Nu do, kio estas? Donu al mi la manon! Jen bone. Do decidite. Mi certigas al vi, ke ne eblus labori kune kun li; mi fakte sentas korpan malsanon en la ĉeesto de tiaj homoj.
NORA (tiras al si la manon, kaj iras al la alia flanko de la Jularbo). Kiom varme estas. Kaj mi, kiu havas tiom por fari.
HELMER (ekstaras kaj kolektas siajn dokumentojn). Nu, mi devas ja provi tralegi iom de tiuj dokumentoj antaŭ ol iri al la tablo. Ankaŭ vian kostumon mi devas pripensi. Kaj krome mi havas preta ion por pendigi en orpapero sur la Jularbo. (metas la manon sur ŝian kapon) Ho vi, mia benita kantbirdeto. (Li iras en sian ĉambron kaj fermas la pordon post si.)
NORA (mallaŭte post silento). Ho ne! ne estas tiel. Estas neeble. Devas esti neeble.
VARTISTINO (ĉe la pordo maldekstre). La etuloj tiel bele petas, ke ili povu enveni al panjo.
NORA. Ne, ne, ne; Ne enlasu ilin al mi! Restu ĉe ili vi, Anne-Marie.
VARTISTINO. Jes, jes, sinjorino. (fermas la pordon)
NORA (pala pro teruro). Korupti miajn infanetojn! Venenigi la hejmon? (eta paŭzo; ŝi rektigas la nukon) Ne estas vero. Je eterno tio ne estas vero!
(La sama ĉambro. Fone en la angulo apud la piano staras la Jularbo, senornama, taŭzita, kaj kun duone brulintaj kandeloj. Sur la sofo kuŝas la supervestoj de Nora.)
(Nora, sola en la ĉambro, paŝadas maltrankvila tien kaj reen; fine ŝi haltas ĉe la sofo kaj prenas sian mantelon.)
NORA (ree faligas la mantelon). Iu venas! (kontraŭ la pordon; aŭskultas) Ne, — neniu. Kompreneble — neniu venas hodiaŭ, la unuan Jultagon; — kaj ankaŭ ne morgaŭ. — Sed eble — (malfermas la pordon kaj rigardas eksteren) Ne; nenio en la leterskatolo; tute malplena. (antaŭen sur la planko) Ho, stultaĵo! Kompreneble li ne efektive tion faros. Tiaĵo ne povas okazi. Neeblas! — Mi havas ja tri infanetojn.
(La vartistino, kun granda kartona skatolo, venas de la maldekstra ĉambro)
VARTISTINO. Jen, fine mi trovis la skatolon kun la vestaĵoj por la maskerado.
NORA. Dankon; metu ĝin sur la tablon.
VARTISTINO (tion faras). Sed ili estas en granda malordo.
NORA. Ho, se mi povus ilin disŝiri en cent mil pecojn!
VARTISTINO. Dio gardu; ili estas facile ripareblaj; nur iom da pacienco.
NORA. Jes, mi do iros peti sinjorinon Linde helpi min.
VARTISTINO. Nun — denove eliri? En tiu aĉa vetero? Sinjorino Nora kaptos malvarmumon, — malsaniĝos.
NORA. Ho, la plej malbona ne estus tio. — Kiel fartas la infanoj?
VARTISTINO. La karaj etuloj ludas per la Juldonacoj, sed.
NORA. Ĉu ili ofte demandas pri mi?
VARTISTINO. Ili ja alkutimiĝis havi panjon ĉe si.
NORA. Jes, sed Anne-Marie, de nun mi ne plu povas esti kune kun ili tiom kiom antaŭe.
VARTISTINO. Nu, infanetoj al ĉio kutimiĝas.
NORA. Vi kredas? Vi vere kredas, ke ili forgesus sian panjon, se ŝi tute malaperus?
VARTISTINO. Dio gardu; — tute malaperus!
NORA. Aŭskultu, diru, Anne-Marie, — mi ofte pensis pri tio, — kiel via koro povis elteni forsendi vian infanon al fremduloj?
VARTISTINO. Sed tion mi ja devis fari por nutri etan Nora.
NORA. Jes, sed ke vi tion volis?
VARTISTINO. Kun ŝanco por tiel bona okupo? Malriĉa knabino trafita de misfortuno devas esti kontenta. Ĉar la malbona ulo faris ja nenion por mi.
NORA. Sed via filino vin certe forgesis.
VARTISTINO. Ho ne, ŝi ne forgesis. Ŝi skribis al mi je sia konfirmacio kaj ankaŭ kiam ŝi edziniĝis.
NORA (ĉirkaŭbrakas ŝian kolon). Vi maljuna Anne-Marie, vi estis bona patrino por mi dum mi estis infano.
VARTISTINO. Kompatinda Nonjo havis ja neniun alian patrinon.
NORA. Kaj se la etuloj neniun alian havus, mi certe scias, ke vi volus —. Bla, bla, bla. (malfermas la skatolon) Eniru al ili. Nun mi devas — Morgaŭ vi vidos kiel ĉarma mi fariĝos.
VARTISTINO. Jes certe, neniu en la tuta balo estos tiel ĉarma kiel sinjorino Nora. (eniras la maldekstran ĉambron)
NORA (komencas elpreni el la skatolo, sed baldaŭ forĵetas ĉion). Ho, se mi kuraĝus eliri. Se nur neniu venus. Se nur ne dume okazus io hejme. Stulta babilaĵo; neniu venos. Nur ne pensi. Brosi la mufon. Delikataj gantoj, delikataj gantoj. For el la pensoj! For, for! Unu, du, tri, kvar, kvin, ses — (krias) Jen, tie ili venas — (al la pordo, sed haltas sendecide)