— Добра, давайце да сёмай.
Святло ліхтара ля касцёла дазваляла разглядзець, як блішчаць вочы чалавекаў у скуранках.
— Ды ці маеш патрэбнае нам?
Адзін з хлапчукоў — яго зусім разабрала «траўка», так што хістаўся чарацінай, — дастаў з чорнага пакета пляскатую кардонную каробку і працягнуў смугляваму. Той няспешна зняў накрыўку.
— Вось… Падыдзі, зірні…
Кастусь коратка ўздыхнуў:
— Яны…
— Вы сабе як хочаце, а я ў гэтым шоу не ўдзельнічаю, — голас Марка грымеў на ўсе могілкі.— У мяне яшчэ дваццаць рублёў ёсць, бярыце, і разышліся. Цяпа скрывіўся:
— Схавай грошы, дзядзька. Давай, Сева, падпалі паперкі. Відаць, пакупнікам яны без патрэбы.
На рагу першага аркушыка расцвіла чырвоная кветка…
— Марк, Магда, ідзіце дамоў,— цвёрда сказаў Кастусь. — Гэта ўжо мая справа. — I да смуглявага: — Давай пагуляемся ў ножычкі.
Смуглявы задаволена ўсміхнуўся і пацягнуў маланку на скуранцы.
— Распранайся да пояса…
— Не трэба! Лепш я… — Магда вырвалася ад Марка, адбеглася і дрыжачымі рукамі пачала расшпільваць куртку.
— У-у-у! — зацікаўлена загулі падлеткі. Але Кастусь раўнуў:
— Калі ты зараз гэта зробіш, я буду» гуляць у ножычкі» з усімі імі! Марк, чаго чакаеш, забірай яе!
Магда адчула, як дужыя рукі Марка адрываюць яе ад зямлі і ён нясе яе да выхаду з могілак, нягледзячы на пратэсты. Ужо ля брамы іх нагнаў адзін з хлопчыкаў.
— Вы… гэта… міліцыю не клічце. Цяпа майстар. Насмерць не зарэжа. Падрапае толькі… А калі мянты падыдуць, гамон хвастатаму. Цяпа любіць, каб сумленна ўсё было. Магдаліна плакала ля белай брамы і рвалася на могілкі. Марк затуляў яе ў абдоймы, штосьці супакаяльнае нашэптваў, спрабаваў адвесці далей… Дарэмна. Ну не будзеш жа ў цэнтры горада цягаць на плячы дзявулю! На іх і так азіраліся рэдкія прахожыя. Дзейнічала толькі пагроза, што калі яна не перастане раўці, зацікавіцца міліцыя і Цяпа вырашыць, што гэта несумленна. А з могілак даносіўся вясёлы хор: «Тры! Чатыры! Пяць!», нібыта там гулялі ў жмуркі.
Вароны зашумелі ў чорных нетрах шатаў, быццам паўз іх праляцела нечая душа.
— Се-ем!
Магда вырвалася з абдоймаў Марка і кінулася па цёмнай прысадзе, далёка ў канцы якой гарэў агеньчык над дзвярыма касцёла, як сумны анёл.
Цішыня палохала. Ад яе спынялася сэрца… Між магіл павольна рухалася чыясьці постаць…
— Кастусь! Што з табой?
У святле ліхтара Магдзе падалося, што ён памірае — спрэс заліты крывёю. Хлопец прыціскаў да грудзей свой заплечнік у цёмных плямах і ўсміхаўся.
— Усё нармальна… Толькі драпіны. Праўда, Цяпа перамог — чатыры-тры на яго карысць. Але нават паабяцаў прыйсці на краязнаўчы гурток.
— Прыдурак! — прашыпеў скрозь зубы Марк. — Паперы дзе?
— Тут… — Кастусь паказаў на заплечнік.
— Давай… Яны ж належаць Магдзе, ты сам казаў? Кастусь паслухмяна адкрыў заплечнік. Марк выхапіў каробку, загорнутую ў чорны пакет, і паклаў у свой дыпламат.
— Магдаліна, пайшлі…
— А ён?
— О, Госпадзе, калі ж гэта скончыцца!
Марк дастаў з партманета грошы і раздражнёна працягнуў Кастусю:
— На табе тры рублі на таксі. Той адмоўна пакруціў галавою.
— Дзякуй, свае ёсць. І заўтра вярну дзвесце рублёў. Ялецкі толькі раздражнёна фыркнуў:
— Янку свайму вернеш. Ягоныя грошы. Магда вырвала руку з рукі жаніха:
— Якое таксі… З яго ж кроў капае!
— Перажыве…
На асветленай вуліцы Кастусь прагаварыў, гледзячы ў зямлю:
— Даруйце, калі ласка… Бывай, прынцэса. І пайшоў…
І яны ўжо ніколі не…
Гэта сапраўды горш за смерць!
— Кастусь! Пачакай!
Магда расшпіліла куртку, сарвала з сябе, працягнула Марку.
— На… І аддай мне, калі ласка, паперы дзеда. Я іду з ім. З Кастусём.
Марк не зрэагаваў, толькі здзіўлена падняў бровы.
— Магдаленка, я ўжо прывык да тваіх выбрыкаў. Але мусіць жа быць мяжа? Не забывай, што мы пачалі сямейнае жыццё.
Але Магда наблізілася да Кастуся, і яе зялёныя вочы палалі.
— Ты кахаеш мяне?
Кастусь памаўчаў і сказаў вельмі проста: