18796.fb2
- Што табе гэтая жаробка, яна не лiшне складзiстая. А кабыла добрых жарабят, васпане, водзiць. Гэта завод!
- Дык i жаробка ад гэтай самай кабылы. А ты кажаш, што вельмi добрыя жарабяты.
- Н-ну, жаробка не ўдалася. Як цявiна. Бывае. Што меў ты, васпане, гэтую жаробку (яна ж як дошка, паглядзi, якi ў яе зад!) меў ты браць, дык я табе як добра - гатовую кабылу i... Што табе гэтая жаробка ў вока ўпала!
- Кабыла ўжо ў гадах.
- Ты, васпане...
Але тут сваха падцягнула яго да стала:
- Цераз вас, Варывоне, людзi не п'юць. Пускайце чарку.
Хведар падсунуўся следам за Варывонам i ўсё шаптаў сам сабе разважлiва:
- Такi, мусiць, жаробкi не дасць. От як упяўся. Тады няхай хiба яшчэ колькi авечак накiне...
- Накiнь авечак, - сказаў ён, падсунуўшыся да Варывона.
- З авечкамi нешта, браце, нядобра. Сам жа ведаеш, пазводзiлiся.
Раптам сваха ўстрапянулася:
- А дзе ж гэта паненкi?
- Матыльда, васпане, тут.
I, глянуўшы сабе пад локаць, Варывон не ўбачыў Матыльды.
- Нясу гарбату, - сказала Матыльда, з'яўляючыся ў дзвярах з кухенькi.
- А я бо, васпане, гляджу, у брата, можна сказаць, гэтакi дзень сёння, а сястра ўцякае. А дзе ж Анэта?
- От гэта мне не падабаецца, - устрывожыўся раптам Хведар. - Калi яна маладзейшая сястра ды калi яна за нашымi галовамi была ў хаце за паненку, дык чаго яна яшчэ цяпер тут свае камэды паказвае. Дзе яна дзяецца! Я не пасаромеюся i перад людзьмi скажу.
У Матыльды жоўты i злосны ад прыроды твар яшчэ пажаўцеў:
- Надулася, як смоўж, i сядзiць у бакоўцы.
- Чаго яшчэ ёй трэба? Анэта!
- Ат, можа, яна нездарова, пускайце, мае родныя, чарку, - падагнала Аўгiння.
Хведар раптам зноў сеў i прыгнуўся да Варывона:
- Ну то давай нечага будзем канчаць гаворку, трэба ж рабiць якi-небудзь лад.
- Я, васпане, не адказен хоць цяпер лад зрабiць... Што ж, Зося засталася бяздзетнаю, малое яе як памерла...
- Гэта то ўсё нiчога. Што ты мне пра гэта гаворыш... Пра дзецi ўспамiнаеш? Дык што, калi ў мяне на руках iх двое - майму чацвёрты год i яе, нябожчыцы, - восьмы год. Што ж з таго! Большы ўжо гатовы пастух. А ў мяне гаспадарка!
- А як, васпане?
- А так што, я ж кажу, мы лiшне спрачацца з табою не будзем...
- Не, не, васпане, што не - то не, спрачацца не будзем...
Аўгiння зноў устрапянулася:
- А дзе ж гэта дзецi? Хай бы яны па паўчарачкi выпiлi. Шмат не можна, а трошкi - няхай паспытаюць.
Зося адразу выявiла клапатлiвасць новай мацi:
- Але дзе ж гэта малыя?
Агледзела трохi санлiвымi ад гарэлкi вачыма хату i, кiўнуўшы галавою Матыльдзе, вылезла з-за стала. Яна ўжо назвала Матыльду братаваю:
- Хадзем, братавенькая, да малых.
I ўзяла Матыльду пад руку.
У маленькай бакоўцы стаялi два ложкi i памаляваны столiк. Скрозь на сцяне вiсела адзежа, i вельмi было тут цесна.
На ложку сядзела заплаканая Анэта i трымала на каленях малога хлопчыка. Большы сядзеў на другiм ложку, як стары, успёршыся локцямi на каленi i падпёршы iмi твар. Ён наморшчыў лоб, падняў вочы i глянуў на Зосю i Матыльду. Зося пагладзiла яго па галаве.
- Няхай бы ты, сынок, туды, да таты, падышоў.
I Матыльда падышла да яго:
- Можа, ты з'еў бы чаго?
У Анэты зморшчыўся твар. Зося села поплеч з ёю. Матыльда, глянуўшы на яе, сцiснула губы.
- Нешта, мусiць, нездарова, Анэта, што сядзiш тут адна?
Зося прыхiнулася блiжэй да яе i пастаралася паказаць ласкавай усмешкай шчырае спачуванне. Анэта блiжэй прыгарнула да сябе малога. Тады ўскочыла вёрткая Аўгiння:
- Дайце ж сюды сыночка, няхай жа ён да стала падыдзе. Хадзем жа да таткi.
Яна папрабавала сцягнуць з ложка большага.
- Не хачу!
- Чаму? Чаму ж ты не хочаш?
- Не чапайце яго! - жорстка сказала Анэта.