18878.fb2
К ней стремлюсь, обнимаю ее.
Она сквозь пальцы течет.
Только облако, только туман,
Только призрак в руках моих.
И привязали меня к колесу,
К карусели улиц ночных.
Город прыгает… Город ревет…
Город пылает огнем…
Вертится, вертится колесо,
Жаждой пылает мозг…
Ты бессилен, могучий Зевс,
Сердце во мне убить.
Гера, Гера, как ты могла
С ним быть заодно?
Жаль, что облаком ты была.
Ничего остального — не жаль.
Некаторы час панавала маўчанне. Толькі крокі паміралі ў начных палацах над набярэжнай. Слаба фасфарасцыравала рака, адбіваючы рэдкія агні.
— Ты пішаш і па-руску?
— Спрабаваў адзін-два разы. Чаго я толькі ў жыцці не спрабаваў? Калісь нават па-ўкраінску і па-польску спрабаваў… Напісаў дзве лацінскія эпіграмы. Нічога цяжкага.
Прыціскаючыся да яго, яна сказала:
— Я не заадно з iмi… Я таксама папалася… Але я вырвуся да свайго Iксiёна… Ты пабачыш…
За карункавай агароджай драмалі ў цеплыні шаты Летняга саду. Дыхалі сонным водарам траў, цёплай вільгаці, кветак.
Спыніўшыся на мосціку цераз Фантанку, гледячы ў вочы Ірыны, што адбівалі іскры зарэчных агнёў, ён сказаў, прыціскаючы яе да сябе:
— Я веру… Толькі ведай — калі ты забудзеш — здарыцца непапраўнае. I ты ведай толькі адно… Гадзіна маёй смерці скрытая ад мяне, і таму я не ведаю, ці доўга буду цябе кахаць.
Цалаваў яе вочы.
— I перад гэтым, калі ты пакінеш мяне, — ведай — адчай усё адно застанецца. Нават старым падумаю, як пятроўскі стольнік калісь, што вось была Венецыя, і маладосць, і быў я там "инаморато в славную хорошеством читадинку, синьору Франческа Рота, и тако был инаморато, что доселе тот амор из сердца мово не вышел и, чаю, не выдет".
Уся дрыжучы, яна прынікала да яго, а ён сурова і горка казаў ёй:
— Дні праходзяць, Ірына. Праходзяць дні.
Гэта адбылося праз тры дні пасля вяртання з Ленінграда. Андрэя чакаў у Маскве рэжысёр, што пачаў рабіць фільм па яго сцэнарыю. Рэжысёр прывёз ліст ад сябра, што з домам усё гатова, і ліст ад дырэктара студыі. Прасілі яшчэ адзін сцэнарый.
Пасля размовы з дзвюма актрысамі, якія меліся браць кінапробы на галоўную ролю, Андрэй папрасіў рэжысёра пачакаць і пазваніў Ірыне, каб расказаць ёй аб усім тым добрым, што здарылася.
— Андруша, — сказала яна ўзрадаваным ціхім галаском. — Вось добра… Кажаш, рэжысёр?.. Не, з ім не трэба прыходзіць… I самому, напэўна, не трэба сёння… Пачуваю так сабе… Не, не прыходзь…
Уздыхнула:
— Не магу больш, Андруша… Прыходзь заўтра ў сквер ля інстытута… Вырашым усё да канца… Не пакутуй, спі спакойна ноч… спі, добры мой.
Гэты пяшчотны, безабаронны голас усё яшчэ спяваў у яго вушах, калі ён падыходзіў да дома паэтаў.
А ўвечары адбылася цяжкая гісторыя.
Вечар стаяў спякотны, і таму Андрэй у адных трусах і майцы ляжаў на кіліме, на падлозе, і чытаў "Боскую камедыю" Дантэ, калі да яго ў пакой уварваўся Яніс.
— Адаліска ў гарэме, — сказаў Яніс,
- Ідзі да д'ябла.
— I чытае, напэўна, казкі Маргарыты Наварскай. Гісторыю аб тым, як у швейцарца была занадта гарачая жонка.
— Ёлуп, — сказаў Андрэй. — Гэта не ў Маргарыты, гэта ў Дзюпер'е. Гэта ўсё адно што зблытаць Апалона з Панам, каб цябе чэрці ў пекле з грэшнікамі блыталі, каб цябе…
— Д'ябал з iмi, — сказаў Янiс. — Што Апалон, што Пан — адна мiнералогiя.
Сеў у крэсла.
— Выгляд у цябе сёння не вельмі разумны. Што ты там знайшоў у Дантэ вясёлага, амаральны ты чалавек?
— Янка, — сказаў Андрэй, — заўтра ўсё вырашыцца. Па тону мяркую, што ў добры бок.
— Ну! — сказаў Яніс і сеў на падлогу, абхапіўшы рукамі калені.
Запанавала маўчанне.
— Я шчаслівейшы за цябе, — сказаў урэшце Яніс. — Шчаслівейшы, нягледзячы нават на тое, што яна жорстка мяне абразіла, ледзь не пасварыла з табою.
— Ведаю, — проста сказаў Андрэй.
— Ну-к што, — уздыхнуў Яніс. — Тады табе, вядома, не да гулянкі. А нас Харунжы запрасіў. Ачуняў ад хваробы. Было ў яго "воспаленне всегда лншнего нерва". Відаць, пайду адзін.