— Я не кахаю яе.
— Ведаю. Але мне цяжка пакінуць цябе аднаго. Дай мне слова… Яна будзе добрай да цябе… Дай слова…
— Не магу, — сказаў Андрэй. — Ты выправішся, ты будзеш са мной.
Яна адразу неяк звянула, і нават цень ласкавай усмешкі з'явіўся ў шэрых глыбокіх вачах.
— Так, — сказала яна. — Вядома. Я рада, што ты не даў слова.
Ад гэтага ценю ўсмешкі ў сэрцы Грынкевіча зноў аджыла слабая надзея. Яна ўсміхалася да яго, яна магла і павінна была жыць.
За вокнамі невыразна цямнелі дрэвы. З-за іх далятаў прыглушаны шум вячэрняга горада. Там, у дрэвах, быў, напэўна, ветрык, але такі слабы, што яго можна было заўважыць толькі па рэдкіх, слабеючых уздыхах у лістоце.
У палаце цьмяна гарэла святло, адзін чалавек схіляўся над другім, а вакол стаялі маўклівыя, небывала сур'ёзныя ўрачы.
Але яны зараз не існавалі ні для яе, ні для яго.
— Андрэйка, — сказала яна, — як ты пакутуеш… Ох, як я цябе буду кахаць.
Андрэй сеў ля яе. Было вельмі-вельмі ціха. I тады Ірына абвяла позіркам людзей у белым і сказала:
— Пакіньце нас адных.
"Мы зрабілі ўсё, што магчыма", — казалі вочы Глінскага, але ўголас ён сказаў другое:
— Нельга. Я павінен застацца.
— Пакіньце нас адных, — паўтарыла яна.
Глінскі абвёў вачыма калег. Потым ягоны позірк спыніўся на твары Ірыны, на безудзельна-адчайным твары мужчыны.
— Пакіньце, — ціха сказаў ён.
Яны выйшлі. Гусцеў змрок за акном, і ўздыхі ўсё яшчэ ляцелі з начной лістоты. Усё радзей і радзей.
— Пацалуй мяне, — сказала яна.
I ён бязважка, каб не зрабіць ёй балюча, але палка прыпаў да яе вуснаў сваімі дрыжачымі вуснамі, быццам імкнуўся пераліць у яе ганебны збытак уласных сіл.
— Праспявай мне нешта ціхае, — сказала яна, прыціскаючыся да яго.
— Добра.
— Толькi пачакай. Яшчэ два словы.
Ён гладзіў яе валасы.
— Дай мне слова, Андруша, — трывожна сказала яна. — Дай слова.
Ён ведаў, аб чым гэта, і згодна хітнуў галавою. Толькі каб супакоіць яе.
— Ну вось, — уздыхнула яна. — Мне спакойна. Спявай.
Андрэй заспяваў ціха. Заспяваў тую калыханку, што, як усе калыханкі Беларусі, падобная на трапяткі пяшчотны ўздых. Яна слухала, гледзячы на яго, а зітханні ўсё даляталі з лістоты. Радзей, радзей.
Яны былi такiмi слабымi, гэтыя зiтханнi.
А голас вёў і вёў перарывістую песню:
Вавёрка ў закутку
Пражу прадзе,
Кола залатое
Сонна гудзе…
Сціхні, мой ветрык,
Вавёрка спіць,
Аб арэхах срэбных
Вавёрка сніць…
Спіць яна…
Спіць…
Вочы закрывае,
Зашыўшыся ў дом,
Цёплым хвастом,
Рудым хвастом…
Рудым…
Зiтханнi даляталi з лiстоты.
Радзей. Усё радзей. Знiклi.
Закрываючы вочы, яна сказала:
— А я і не думала, што вашы калыханкі такія… Я засну, любы.