- Iдзеш ты, сука, - крычаў ён, - цi не iдзеш?
- Як жа я пайду, калi яны не хочуць заплацiць? За рубля таго хоць спаднiцу якую купiла б!..
- Ну, дык цяпер, - гыркнуў чаляднiк, - на вочы мне не паказвайся, на парог мой не ступi, бо затаўку насмерць!..
I пайшоў у горад.
Увечары, як заўсёды, муляры разышлiся. У новым доме застаўся начаваць Мiхалка, а з iм - дзяўчына.
- Не пойдзеш? - спытаўся здзiўлены дзяцюк.
- Куды ж я пайду, калi ён сказаў, што прагонiць...
Толькi цяпер Мiхалка пачаў здагадвацца.
- Дык гэта ты з iм жыла? - спытаўся з крыўдай у голасе.
- Ага, - сарамлiва шапнула дзяўчына.
- I яму аддавала ўвесь заработак, хоць ён i бiў цябе?
- Але.
- А чаму ж ты так брыдка рабiла?..
- Бо любiла яго, - цiха адказала дзеўка, хаваючыся за слупы рыштавання.
Дзецюка нiбы хтосьцi нажом укалоў. Недарма людзi з яго смяялiся!..
Мiхалка падсунуўся да дзяўчыны.
- А цяпер не будзеш яго любiць? - спытаўся ён.
- Не, - адказала яна i пачала горка плакаць.
- Будзеш толькi мяне любiць?
- Але.
- Я не буду цябе бiць i грошай тваiх забiраць не буду.
- Вядома ж!
- Са мной табе будзе лепш!..
Дзеўка не адказала нiчога, а толькi плакала яшчэ шчырэй i ўся траслася.
Ноч была халодная i сырая.
- Холадна табе? - спытаўся дзяцюк.
- Холадна.
Яна плакала, а ён пасадзiў яе на горбе цэглы. Зняў сярмягу i атулiў дзяўчыну, а сам застаўся ў адной кашулi.
- Не плач!.. Не плач! - гаварыў. - Толькi адну ноч так прасядзiш. Ёсць жа ў цябе рубель, вось заўтра i ноймем кватэру, а спаднiцу я за свае табе куплю. Толькi не плач...
Аднак дзеўка не звяртала ўвагi на тое, што ён ёй гаварыў. Яна ўзняла галаву i прыслухоўвалася. Ёй здавалася, што з вулiцы чуваць знаёмую хаду.
Той хтосьцi наблiзiўся. Пачаў свiстаць i гукаць:
- Дахаты iдзi! Ты!.. Дзе ты там?
- Я тут! - адказала дзяўчына ўсхапiўшыся.
Выбегла на вулiцу, дзе стаяў чаляднiк.
- Я тут! - паўтарыла.
- А грошы ёсць? - спытаўся чаляднiк.
- Ёсць! Во яны... На! - сказала, падаючы яму рубель.
Чаляднiк схаваў рубель у кiшэню. Тады схапiў дзеўку за валасы i пачаў бiць, прыгаворваючы:
- Другiм разам слухайся, бо на парог не пушчу... Рублём не адкупiшся!.. Слухайся!.. Слухайся! - паўтараў ён, лупцуючы яе кулакамi.
- А божа ж мой!.. - крычала дзеўка.
- Слухай!.. Слухай, што я кажу...
Ды раптам ён пусцiў дзяўчыну, бо адчуў, што за карак яго ўчапiлася магутная рука. Сяк-так павярнуў галаву i ўбачыў Мiхалкавы раз'ятраныя вочы.
Чаляднiк быў хлопец хват, ён чарпануў Мiхалку кулаком па лабацiне, ажно ў таго ў вушах зазвiнела. Аднак чаляднiкаў карак не выпусцiў, нават сцiснуў яго мацней.
- Задушыш мяне, зладзюга ты... дык пабачыш тады! - хрыпата застагнаў чаляднiк.
- А ты не бi яе! - сказаў дзяцюк.
- Не буду, - мармытнуў той, высалапiўшы язык.
Мiхалка пусцiў руку, а чаляднiк ажно захiстаўся. Глытнуў разоў колькi паветра, а потым сказаў:
- Не хоча, каб я бiў яе, дык няхай са мною не ходзiць... Хоча любiць - хай любiць, але я б'ю, бо ўжо такi мой звычай!.. Што з тае дзеўкi, якую нельга бiць?.. Няхай iдзе да лiхаматары!
- I пойдзе... Падумаеш! - сказаў дзяцюк.