Але ўсё гэта - толькi мыслi,
Эх, гэта толькi мары-кралi!
О, каб яны ды праўдай сталi!
У лесе глуха, цесна стала,
I смуткам цiсне лес Мiхала,
I нейк маркотна ў гэтым боры,
Душа iмкнецца на прасторы,
I вочы просяць свету, волi.
Мiхал iдзе туды, на поле,
Дзе Нёман, выгнуўшыся дужкай,
Абводзiць лес прыгожай стужкай;
Але цяпер марозам скован
I ад людскiх вачэй захован,
I толькi жолаб, нiзка ўгнуты,
Ды лёд, ад снегу ветрам здзьмуты,
Яго дарогу вызначалi.
I цiха ўсё вакол. Маўчалi
Пад белай посцiлкаю далi.
Там, угары, дальш з-па-над Нёмна
Сяло глядзела зсiня-цёмна;
Над iм стаяў дым белаваты.
Панура ў снезе нiклi хаты.
Мiхал на горцы прыпынiўся,
Стаiць, бы сон яму тут снiўся,
I тут усе тыя мясцiнкi
Яго наводзяць на ўспамiнкi.
Вот тут калiсь - даўно было то
Дзяўчына з iх сяла, Дарота,
Купалася раз i ўтанула,
I смерць яе тут агарнула.
I гэта тут было здарэнне,
Калi на бераг, на каменне,
Гады два-тры назад, вясною,
Яхiма вынесла вадою,
Якога тыдняў тры шукалi,
Ды не найшлi й шукаць не сталi.
Таксама тут i здань здалася
Аб ёй i гутарка вялася,
Што быццам нехта на вадзе,
Яшчэ нябачаны нiдзе,
Сядзеў i з люлькi зацягаўся
Ды раптам згiнуў, бы распаўся...
Таемны вы, зямлi скрыжалi!
Чаго ў сябе вы не ўпiсалi!
Мiхал раптоўна садрыгнуўся,
Зiрнуў за Нёман i прыгнуўся,
З-за хвойкi хцiва выглядае
I дубальтоўку з плеч знiмае,
Увесь хвалюецца, дрыжыць: