Бо пан не мае спагадання,
Што трэба жыць з сям'ёй на свеце,
Што ты, як рыба тая ў сецi,
Не маеш волi, нi разгону,
Што ты не чуеш жыцця звону,
Што гэты свет табе завязан
I шлях прасторны твой заказан.
А дзе ж той выхад? дзе збавенне
З няволi цяжкай, з паланення?
Адзiн ён ёсць: зямля, зямля,
Свой пэўны кут, свая ралля:
То - наймацнейшая аснова
I жыцця першая умова.
Зямля не зменiць i не здрадзiць,
Зямля паможа i дарадзiць,
Зямля дасць волi, дасць i сiлы,
Зямля паслужыць да магiлы,
Зямля дзяцей тваiх не кiне,
Зямля - аснова ўсёй айчыне.
Мiхал у часе вандравання
На адзiноце сам з сабою,
З гарачым сэрцам i душою
Развязваў важнае пытанне
Аб той зямельцы аб уласнай.
Яна свяцiла зоркай яснай,
Яна гарнула i хiлiла,
Бы нейкiх чар нязнаных сiла.
Свая зямля, свая пасада!..
Цi ёсць мацнейшая прынада?
Мiхал станоўка, ненарокам
Iшоў да мэты крок за крокам.
Ён паскупеў i нават значна.
Што ж? лепей з'есцi не так смачна,
Загнаць запас на хлеб, на сала,
Абы капейка перапала,
I лiшнi выгадаць рубель
Ды палажыць яго ў кашэль.
Наогул трэба жыць больш змысла
I больш мяркоўна, болей сцiсла,
Трымаць зачыненымi губкi
I меней трацiць на пакупкi.
I так пацiху ды памалу
Прыдбалi трохi капiталу,
Каб хоць пачатачак зрабiць
I першы камень залажыць
На грунце вольнае зямелькi,
Адной-адынай збавiцелькi
Ад панскай ласкi i апекi,
I плюнуць iм за тыя здзекi,