Такiя думкi, разважаннi,
Як молат, бiлi ў сэрца Ганне.
Тут справа не ў сваёй сядзiбе,
А ў ладзе гэтым уся злыбедзь.
Хмурнеў тады Мiхал таксама.
Няўжо ж у свет замкнёна брама?
Няўжо старанне пойдзе прахам?
Пытаў Мiхал сябе са страхам.
Ды цяжка мары-думкi трацiць
Пажыць, пажыць у сваёй хаце!
- Гэ! - так казаў Мiхась бывала.
Вядома, клопату нямала,
Ды што без клопату даецца?
I тут ён нават засмяецца,
Каб цень развеяць тае смуты:
- I трэба часам крыж пакуты
Панесцi, мiлыя мае вы,
Зазнаць i гора, неспадзевы!
Але раз ты наважыў дзела,
Iдзi станоўка, роўна, смела,
Iдзi, назад не аглядайся
I на другiх не пакладайся!
А вам, сынкi мае любыя,
Не век сядзець на маёй шыi!
Пара падумаць, небажаткi,
Як жыць без бацькi i без маткi,
Бо iх жыццё - не вечна ў свеце.
Вось тут глуздом паварушэце!
Дык трэба грунт мець пад нагамi,
Каб не бадзяцца батракамi.
Якi ж то грунт? Зямля, навука,
Але не панская прынука.
Адзiн Мiхал i грэў iмкненне
Давесцi справу да сканчэння.
Але няўзнакi, неўзаметкi
Вязала лiха свае сеткi,
Каб iх накiнуць на Мiхала,
I нiнавошта не зважала,
Бы тая злосная намова:
Мiхал прыцямiў выпадкова
Густы, чырвоны след крываўкi!
"Эге, брат, дрэнныя праяўкi:
Прыйшла згiнота на Мiхася!"
Падумаў ён у нейкiм страсе,
I нават сэрца ў iм апала.
Што за праява напаткала?
Няўжо яна, смерць, неўзiрана?
Не, не! аб ёй i думаць рана.
Мiхал жахнуўся. Нейкi смутак,