31589.fb2
Плябан прапанаваў:
- Вы мусiце прылюдна прыняць прычасце на вялiкiм набажэнстве ў гэтую нядзелю.
Сталяр адчуў, што бялее, i, не адказаўшы, спытаўся:
- А лавы, iх таксама трэба аднаўляць?
Плябан цвёрда адказаў:
- Трэба, але пасля.
Сабо сказаў:
- Я не супраць, не супраць. Я ж не зацяты, я згодны з рэлiгiяй, чаму ж, што мне не даспадобы, дык гэта абрад, але ў гэтым выпадку я не буду сваволiць.
Манашкi злезлi з крэслаў i схавалiся за алтаром, яны слухалi, бледныя ад хвалявання.
Бачачы, што сiла на яго баку, святар зрабiўся раптам лагодны i прыязны:
- Добра, вельмi добра. Вось разумныя, неблагiя словы, паверце мне. Вы яшчэ самi ўбачыце.
Сабо сцiпла ўсмiхнуўся i спытаўся:
- Цi нельга трохi адкласцi гэтае прычасце?
Але святар зноў спахмурнеў:
- Перад тым, як даверыць вам работу, я хачу пераканацца ў вашым далучэннi.
I мякка дадаў:
- Прыходзьце да споведзi заўтра, бо трэба, каб вы спавядалiся, прынамсi, двойчы.
Сабо перапытаў:
- Двойчы?
- Але.
Святар усмiхаўся:
- Вы ж разумееце, што вам патрэбна грунтоўная чыстка, поўнае ачышчэнне. Значыць, буду чакаць вас заўтра.
Вельмi ўсхваляваны сталяр спытаўся:
- А дзе вы робiце гэта?
- У... у спавядальнi.
- У... той шафе, там у куце? Ведаеце... усё ў тым, што... ваша шафа не па мне.
- Чаму гэта?
- Таму... таму, што мне гэта нязвычна, i таму, што я глухаваты.
Плябан аказаўся згодлiвы:
- Добра! Тады прыходзьце да мяне, у мой пакой. Мы зробiм гэта ўдвух, сам-насам. Згода?
- Вось цяпер згода, а ў вашу шафу - нiзашто.
- Дык да заўтра, па рабоце, а шостай.
- Па руках, лады на тры гады, пане дабрадзею, да заўтрага. Хто перадумае слiняк!
I ён падаў сваю вялiкую шурпатую руку, па якой плябан гучна пляснуў сваёй.
Пляск падляцеў пад скляпенне i сцiхнуў дзесьцi высока за арганнымi трубамi.
Увесь наступны дзень Тэадзюль Сабо непакоiўся. Ён адчуваў сябе гэтак жа пагана, як чалавек, якому будуць рваць зуб. У галаве ўвесь час круцiлася думка: "Сёння ўвечары мне спавядацца". I яго хiсткая душа, душа нясталага атэiста, трэслася перад Божым таiнствам.
Скончыўшы працу, ён пайшоў у плябанiю. Святар гуляў у прысадах, чакаючы яго з малiтоўнiкам у руках. Ён быццам свяцiўся i сустрэў яго з прыхiльнаю ўсмешкаю:
- А, вось i вы. Заходзьце, пан Сабо, вас тут не з'ядуць.
Сабо ўвайшоў першы. Ён прамармытаў:
- Калi вам не цяжка, мне б хацелася як мага хутчэй скончыць нашу справу.
Плябан адказаў:
- Калi ласка. Толькi апрану стыхар. Хвiлiнку, i я вас слухаю.
Сталяр, якому адняло мову ад хвалявання, глядзеў, як святар апранаў белы, у складках, убор. Ён зрабiў сталяру знак рукой:
- Укленчыце на гэту падушачку.
Сабо стаяў, саромеючыся апусцiцца на каленi. Ён прававулiў:
- Гэта абавязкова?
Але святар стаў урачысты:
- Толькi на каленях можна з'явiцца перад судом пакаяння.
I Сабо ўкленчыў.