34155.fb2 У палескай глушы - читать онлайн бесплатно полную версию книги . Страница 14

У палескай глушы - читать онлайн бесплатно полную версию книги . Страница 14

Лабановіч не аклікаўся.

- Што за чорт? - пачуў Лабановіч нібы сярдзіты голас сябра.

Счакаўшы яшчэ з хвіліну, Лабановіч зноў пастукаў. Турсевіч сярдзіта сарваўся з месца і накіраваўся да дзвярэй. Лабановіч схаваўся за тоўстую бярозу. Турсевіч прыадчыніў дзверы, ледзь прасунуў галаву і стаў пазіраць. Нідзе нікога няма. Як толькі ён зачыніў дзверы і замкнуў іх на засаўку, Лабановіч - скок на ганак!

- Хто? - запытаў Турсевіч, не адчыняючы дзвярэй.

- Не скажу! - адказаў Лабановіч.

- Ах ты, мядзведзь цельшынскі! - крыкнуў радасна Турсевіч. - Ну, ідзі, ідзі, брат... Ах ты, фрукт гэтакі! - весела прамовіў ён і расчыніў насцеж дзверы ў сваю кватэру, каб было відно госцю.

Турсевіч крыху адышоўся ад дзвярэй і нарыхтаваўся спаткаць сябра, якому ён быў вельмі рад. Бойкія шэрыя вочы яго так і ўпіліся ў Лабановіча; з іх так і сыпаліся іскры смеху; разам з тым у іх адбівалася жывая мысль, нейкая станоўкасць і ўпартасць.

Лабановіч прыпыніўся каля дзвярэй.

Момант сябры азіралі адзін аднаго, а твары іх свяціліся вясёлым смехам.

- Няхай не падзе на цябе цень бярозы, пад якою сядзеў грэк! - важна і ўзвышальна прамовіў Лабановіч.

- Да не апынешся ты ў становішчы сабакі, які сядзіць на плоце! - адказаў гаспадар.

Перакінуўшыся жартлівымі прывітаннямі, сябры абняліся і сардэчна пацалаваліся.

Турсевіч прыйшоў у рух і ўзбуджэнне, трос сябра за плечы, громка смяяўся.

- Ну і малайчына! Далібог, маладзец... Я, па праўдзе сказаць, і думаў, што ты павінен праведаць мяне... Ну, сядай!

Турсевіч сабраў са стала кнігі, акуратна злажыў іх і палажыў на палічку. У яго пакоі быў самы строгі парадак і чыстата. Уся кватэра яго складалася з аднае клятушкі, сялянскае хаты, але ён умеў надаць ёй нейкую прытульнасць. Прыводзячы ўсё ў парадак, Турсевіч увесь час вёў размову, закідаў сябра пытаннямі, хапаўся, гаварыў і за сябе і за сябра.

- Ну, вось што, Лабуня! Зараз закамандую гаспадыні самавар. Будзем сядзець, будзем піць чай і гаварыць. Люблю я, ведаеш, гэтак з прыяцелем за чаем пасядзець!.. Эх, што ж я? Стой, брат! - спыніў Турсевіч самога сябе. - Мы наўперад закусім. У мяне, брат, вельмі слаўнае сала ёсць... Ну, ведаеш, чула душа, што ты прыедзеш: быў на станцыі і сала купіў. Чакай жа, брат. У нас ёсць зусім іншая музыка!

- Такія разумныя рэчы не кожнае вуха пачуе, - адказаў Лабановіч. - Адным словам, галава твая міністэрская!.. І дазволь мне, вялікі пустэльніча і мой настаўніча, сказаць колькі слоў на гэты выпадак?

- Валяй!

Лабановіч падняўся, састроіў важную міну і пачаў:

Люблю я слухаць шум ад таркі -

Дзяруць картофлю на бліны,

У печы піск люблю ад скваркі -

Прынадна пахнуць мне яны.

Няхай злуе айцец духоўны,

Няхай суліць мне пекла ён, -

Люблю я больш, як звон царкоўны,

Скаварады аб прыпек звон.

- Ха-ха-ха! - зарагатаў Турсевіч. - Ах ты, багахульнік! Толькі ў Цельшыне і можна дадумацца да гэтага:

Люблю я больш, як звон царкоўны,

Скаварады аб прыпек звон!

Лоўка, далібог, лоўка!.. Ну, я зараз!

Турсевіч выбег у сенцы, а адтуль да гаспадыні з загадам прыгатаваць вячэру і зараз жа вярнуўся.

- А ведаеш, Лабанок, - таемна прамовіў Турсевіч, панізіўшы голас, - можа б, ты выпіў чарку?

- Мілы ты мой друг! Мала таго што галава твая міністэрская, дык ты яшчэ і чараўнік, адным словам - кудзеснік! - натхнёна прамовіў Лабановіч. - Чаму ж не выпіў бы, як кажа мая бабка?

- Дык, кажаш, добра было б выпіць? - спытаў з нейкаю сур'ёзнасцю Турсевіч.

- А які ж дурань асмеліцца сказаць, што нядобра?

- Дык няма ж, братка!

Твар Лабановіча крыху выцягнуўся.

- Ха-ха! - аж прысеў Турсевіч ад смеху, потым усхапіўся, не перастаючы смяяцца і паказваючы на сябра пальцам.

- Абязвечыў ты мяне гэтым, - прамовіў Лабановіч, спаўшы з настрою.

- На тое ж я кудзеснік, - не пераставаў смяяцца Турсевіч.

Ён падышоў да шафіка, пакапаўся ў ім і важна выцягнуў адтуль паўбутэльку.

- Не журыся, брат! - сказаў ён і патрос паўбутэлькай.

Пакуль смажыліся скваркі, Турсевіч падгатаваў стол да вячэры.

- Што, можа, твая бабка патрапіць так зрабіць? - спытаў Турсевіч сябра, як толькі Лукашыха прынесла вячэру.

- Затое ж мая бабка шаптаць умее.

- Шаптаць-то яна ўмее, але капусты зварыць не патрапіць. Ведаю тваю бабку.

Сябры селі за стол. Выпілі па чарцы.

- Ну, закусвай, брат!

Увесь час ішла самая вясёлая, самая жывая бяседа. Гаварыў, галоўным чынам, Турсевіч. У яго была тонкая назіральнасць, і ніводная рыска, тыповая драбніца не хавалася ад яго вока. Апрача гэтага, ён меў здольнасць намаляваць і жыва паказаць той ці іншы персанаж.