Мы стаiмо на Студзянецкай дарозе i чакаем прыходу мацi. Сонца ўжо ўзьнялося высока. Мусiла-б быць. Ды ня вiдаць. Да самай вёскi не даходзiм. Назiраем здалёк. Паводзiм сябе так, каб ня кiдалася ў вочы, што мы некага чакаем, выглядаем. Людзi высыпаюцца з вёскi ў мястэчка хто за чым. Вёска вялiкая, i як пачнецца дзень, валам валяць. Уражаньне мiрнага часу. Стаяць залатыя, напоеныя ўраджаем, восеньскiя днi. Пахне бульбай, укропам, канаплямi. Сярод тых, хто йдзе, прамiльгне часамi блюзка, такая як у Дусi. Аж бачу, што гэта падман. Дуся-б iшла разам з мацi i Васiльком на руках. Няма нi мацi, нi Дусi. Надзея згасае. Ды, адыходзячы, мацi-ж гаварыла, што яна можа й прыпазьнiцца, затрымацца на якi лiшнi дзень у Марфы. Не, сёньня ўжо мацi ня будзе. Прыйдзе заўтра. I мы пакiдаем Сьцюдзянецкую дарогу. Iдзем у свой бярлог. А трывога ўпаўзла ўжо ў нашы душы. Ды мы крэпiмся. Спадзяёмся. Ня прызнаёмся, што навiсла гора: ня прыйшла сёньня, дык прыйдзе заўтра. Я цалкам пакладаўся на гэтае заўтра. Прыйдзе мацi. Прыйдзе Дуся. Уначы, ня сплючы, бачу iх абедзьвюх ужо ў хаце. Дуся кормiць Васiлька, радая, шчасьлiвая. Мацi таксама цешыцца, што прывяла мне Дусю. У сваiм жаданьнi бачыць Дусю я настолькi наблiзiў яе да сябе, што яна ўяўлялася мне цалкам рэальнай.
Але настала тое заўтра i ўсё зьмеркла, з той уявы нiчога не засталося. Бацька i сястра як закамянелi. Маўчаць. Маўчым усе паасобку. Жывём паасобку ў агульным прадчуваньнi нядобрага. Iдзём на Сьцюдзянецкую дарогу. Сёньня ўжо мацi будзе. Ранiца блiшчыць буйнай расою на даляглядзе. Мы добра бачым, як выходзяць i выяжджаюць з вёскi. Ужо схлынулi i пешыя i конныя, усе тыя, хто сьпяшаўся на працу цi яшчэ куды. А мацi няма. Пусьцее дарога. З вёскi выходзяць толькi рэдкiя, паадзiнокiя постацi. Але ня выходзiць мацi. Меркне сiнява на небасхiле. Згасла далячынь. Ня зiхцiць у бляску расы. Мацi няма, але мы ня сыходзiм з дарогi. Углядаемся. Вось здаецца iдзе ўжо яна. Не, не яна. Нехта iншы. Аж бачым - на вулiцы нейкая калатнеча. Бяжым. Бачым павозку i некага вярхом на канi. Прыбеглi - нi коньнiка, нi павозкi. Павыходзiлi з двароў жанчыны. Глядзяць, куды тая павозка паехала. Шэпчуцца. А адна, накрыўшы даланямi вочы, ня можа ўстрымацца ад нэрвовага струсу. Сястра пытаецца, што тут сталася, а тая - што плача - ёй у адказ: "Схапiлi нейкую жанчыну... Як яна мучылася! Не давалася. Страх глядзець. Вунь засталiся на дарозе ейныя клумкi, разьбiтыя ўмэтлух. Схапiлi на павозку. Вось толькi хвiлiна таму..."
Усё. Усё скончана. Нi жанчын, нi вулiцы. Нiкога i нiчога. Толькi паплыла пад нагамi некуды зямля. I мы ня чуем, цi мы йдзём куды, цi не.
Бяз мацi мы нiкуды не паедзем. Мацi можа яшчэ прыйдзе. Мы будзем хадзiць на Студзянецкую дарогу, выглядаць яе. Мы спадзяемся, што калi-небудзь яна зьявiцца на парозе i скажа:
"Ну вось, я й прышла".
Глядзiць на нас, спакойная i засмучаная.
1986-1987