– A mnie jaki żal, że to uczciwy człowiek okazał sia – spojrzała na Kaźmierza, który sam wszak wpędził ich w te tarapaty. – Ot i wpadli my w kałabanię…
– Nie bełtaj – niecierpliwym gestem ręki kazał się uciszyć żonie.
– Ano, Witia, ruszaj sia! Z pomocą boską do grzechu my nie dopuścim! Taż jak ja zobaczył, że z tego bandyty uczciwy człowiek, w tu poru jakby mnie kto sagan waru na łeb wylawszy. No, ja swego nie popuszczę! Jak temu Kargulowi cepem przez łeb dam, to jemu będzie dzwonić aż do Bożego Narodzenia!!
Witia nie chciał się angażować w plany ojca: nie będzie z teściem wojny zaczynał. Te wojny przez płot dość zła narobiły. Niech teraz młodzi sami się swoim życiem rządzą…
– Taż on gada prosto jak jaki partyjny! – Kaźmierz zakipiał złością i z determinacją runął w drzwi kuchni. – Obejdzie sia! Sam sobie z tym hardabasem radę dam!
Dopadł drzwi domu Kargula w takim pędzie, że otwierając je, uderzył z wściekłym impetem w plecy gospodarza, aż Kargulowi spadł z głowy kapelusz. Przestraszona Anielcia, żegnając się szeroko znakiem krzyża, cofnęła się do kuchni.
– Gdzie oni?! – dyszał Pawlak, rozglądając się za młodymi.
– Cóż, nie przeszkadzaj, Kaźmierz…
– W czem? Może oni w biały dzień grzeszą bez boskiego błogosławieństwa?!
– Dyskutują, Kaźmierz – Kargul spojrzał wymownie na schody, gdzie usadowił się kapral Marczak.
– Ot, bestyjniki! A ty wiesz, czym taka dyskusja może skończyć sia?!
Kaźmierz jak kozica wskoczył na strome stopnie, ale zderzył się z wypiętą chudą piersią Frania. Pawlak napierał na niego ramieniem, jakby to była kłoda drzewa, która tarasuje przejazd.
– Ty co, zbiesił sia?! Mnie dostępu bronisz?!
– To Kargula dom!
– A Kargul to kto?! Wróg?! – chce się prześlizgnąć pod łokciem Frania, ale ten chwyta go za kołnierz. – Władza to ty jesteś dla innych, dla mnie ty Jóźkowy syn! Prosto powinowaty!
Franio nie dał się przekupić tymi argumentami. Wytrzeszczył zajęcze oczy, starając się nadać swemu obliczu surowość, obowiązującą przedstawiciela prawa.
– Kolegium kosztuje, obywatelu!
– Widział ty?! – z bezbrzeżnym zdumieniem Pawlak spojrzał w dół na Kargula, jakby nie mógł uwierzyć w dwoistość natury ludzkiej, która przebrana w mundur zaraz traci rozsądek. – Ja dla niego teraz „obywatel”, a całe życie „wujko” mi mówił!
– I dalej będę tak mówił, jak dacie im się dogadać, niestety – obiecał kapral, zerkając na drzwi facjatki.
– A wiesz ty, do czego oni mogą dogadać sia? Taż i on, i ona nie krew mają w żyłach, tylko prosto spirytus! Iskra pójdzie i nikt już tego pożaru nie ugasi!
Kargul wlazł na górkę, przyłożył ucho do drzwi i nadsłuchiwał przez dłuższą chwilę. Szeptem przekazał informację, że Ania wyraźnie Zenka do czegoś przekonuje.
– Taż to nie ten charakter, żeb' on babie ustąpił – Pawlak nie zauważył, że w ten sposób głosił niejako komplement pod adresem Zenka. Nie ufając Kargulowi, sam przyłożył oko do dziurki od klucza. Maciejówka spadła mu z głowy, a on wiercił się, za wszelką cenę chcąc coś dojrzeć.
– Coś cicha ta rozmowa – szepnął, zatrwożony brakiem jakichkolwiek odgłosów poważniejszej dyskusji światopoglądowej.
– A widział wujko dobre małżeństwo, co by głośno rozmawiało? – zauważył przytomnie Franio. Pawlak spiorunował go wzrokiem.
– Awo, patrzaj! Teraz ja dla niego „wujko”! Taż jakie to małżeństwo?! Takie jak puchacza z myszką!
Szarpnął za klamkę, ale drzwi nie ustąpiły.
Szczęk klamki był ostrzeżeniem, że lada moment do ich fortecy wedrą się obrońcy tradycji. Ania w ramionach Zenka stała się miękka jak woskowa świeca na słońcu. Oplotła ramionami jego potężne bary, owinęła się wokół chłopaka jak powój i wreszcie poczuła się tak, jak wtedy, kiedy wyniósł ją mokrą w ramionach na brzeg, a potem stosował reanimację metodą „usta w usta”, choć ona ani na chwilę nie przestała wtedy oddychać. Poczuła usta Zenka na swoich wargach, poczuła, jak jego język rozwiera jej szczęki, a ręce, wsparte na jej biodrach unoszą ją całą do góry tak, że ich twarze znajdują się teraz naprzeciw siebie.
Co z tymi pytaniami, które wypełniały jej pamiętnik? Czy grzechem jest oddać się po cywilnym ślubie? Czy ma prawo żądać od Zenka, by poświęcił dla niej swoje zasady i uległ tradycjom jej rodziny? Czy Zenek dla niej jest w końcu panem Toliboskim czy raczej Niechcicem? A może ordynatem Michorowskim?
Nic już teraz nie było ważne. Nie docierały do niej żadne dźwięki prócz łomotu krwi w skroniach…
I wtedy właśnie jak dzwonek ostrzegawczy rozległ się szczęk klamki.
Zenek porwał z żelaznego łóżka kołdrę. Wytrzepał ją z poszewki, związał poszewkę grubym węzłem razem z prześcieradłem i przywiązał koniec tej liny ratunkowej do poręczy łóżka. Przełożył nogi przez parapet i zsunął się na dół. Wyciągnął ku Ani ręce. Dziewczyna zjechała wprost w jego ramiona. Pociągnął ją za sobą. Wpadli obydwoje do stodoły, w której zaledwie przed kwadransem była urządzona zasadzka. Byli w tej samej stodole, w której blisko trzydzieści lat temu Witia Pawlak po raz pierwszy dopadł po wspólnej młócce Jadźkę Kargulową, której nigdy się potem nie wyrzekł. Jakby idąc ich śladami, wdrapali się po drabinie na górę.
Zenek odtrącił drabinę. Obydwoje zanurzyli się w sianie jak w pachnącym ziołami morzu, które miało ich obmyć z wszelkiego grzechu…
Pawlak przykładał prawe ucho do drzwi, potem lewe, ale żaden dźwięk nie wskazywał, że w izbie odbywa się jakakolwiek dyskusja światopoglądowa.
– Cisza jak w kościele po śmierci organisty – mruknął, patrząc zezem na Kargula.
– Widać do cała jego przekonała, żeb' on z tej nowoczesności trochu ustąpił.
– Ja by jeszcze szybciej kłonicą przekonał!
– Aj, z ciebie to gorączka człek. Ty już do cała zapomniawszy, że baby mają lepsze argumenty do dyskusji?!
Ty mnie nie kołuj, Władek. Sam lepiej posłuchaj!
Usunął się, robiąc miejsce przy dziurce od klucza. Kargul zdjął kapelusz, rozpłaszczył nos na zamku, wciskając oko w dziurkę.
– Łóżko widzi, a? – Pawlak dreptał niespokojnie wokół wvpiętego Kargula.
– Tylko prześcieradło!
Pawlak postanowił działać. Odepchnął Kargula barkiem, kolanem wypchnął drzwi z zawiasów, wpadł do środka i stanął jak wryty: łóżko było puste, a z okna zwieszał się długi welon prześcieradła i poszewki…
– Ot, pomorek! – wrzasnął jak wtedy, kiedy po powrocie z sądu ujrzał Jadźkę, śpiącą w ramionach Witii obok pełnych wymłóconego ziarna worków – Ot i zapóźnili my!
Jego przekleństwa pod adresem Zenka i własnej głupoty zagłuszył hurkot nadlatującego samolotu rolniczego „gawron”. Tego już było Pawlakowi za wiele. Runął schodkami w dół, przewracając milicjanta Frania. Wypadł na podwórze, wygrażając pięścią przelatującej maszynie i starając się za wszelką cenę przekrzyczeć jej ryk:
– Żeb' ciebie wilcy! Patrzaj jego! On znów na moje niebo wlata! – odprowadził wzrokiem „gawrona”, nie przestając mu wygrażać. Jak ja tobie dam, to ty drogi do domu nie znajdziesz!!
Nagle poczuł, że ktoś go z tyłu trąca. To Kargul wskazywał mu wzrokiem Zenka. Chłopak stał we wrotach stodoły i wygrażając pięścią też wyrażał solidarnie protest przeciwko naruszeniu spokoju nieba nad Pawlakową ziemią.
– Widać już Ania całkiem jego przekonała – powiedział Kargul, który w twarzy Zenka odnalazł nagle podobieństwo do kocura, co właśnie wylazł ze spiżarni po wypiciu słodkiej śmietanki. – To dobry chłopak…
– Taż pewnie – Pawlak dumnie wysunął pierś do przodu. – Przecie chwasta bym na te ziemie nie zaplenił!
– No i teraz, Kaźmierz, nie ma na nas mocnych! – Kargul objął ramieniem Pawlaka, czując, że po burzliwej podróży wszyscy razem dobili do portu. W tej chwili jednak samolot zatoczywszy koło, nadleciał od drugiej strony, zasłaniając skrzydłami słońce.