exquisitissimi (łac.) — wyborni, najwyszukańsi, najlepsi.
z niebezpieczeństwy — dziś popr. forma N. lm: z niebezpieczeństwami.
spuszczać się (daw.) — polegać na kimś, liczyć na kogoś, ufać komuś.
Kiejdany (lit. Kėdainiai) — miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna.
lama — tkanina jedwabna, przetykana złotymi nićmi.
rapcie — element umundurowania, paski do troczenia szabli.
buzdygan (z tur.) — rodzaj broni, ozdobna pałka; w XVII w. symbol władzy oficera.
periculum (łac.) — niebezpieczeństwo, tu M. lm pericula: niebezpieczeństwa.
aza (starop.) — czy, czyżby.
rara avis (łac.) — rzadki ptak.
banitem — dziś popr. forma N. lp: banitą.
odzyszczę — dziś popr. forma 1 os. lp cz.przysz.: odzyskam.
abominacja (z łac.) — obrzydzenie, wstręt.
Hannibal (247–189 p.n.e.) — wódz wojsk Kartaginy podczas II wojny punickiej 218–201 p.n.e., zaatakował Italię od północy, przeprawę przez Alpy przypłacił utratą słoni bojowych, po latach walk w Italii i Afryce ostatecznie pokonany przez Scypiona zwanego Afrykańskim.
Scipio Africanus — Publiusz Korneliusz Scypion Afrykański Starszy (235–183 p.n.e.), wódz i polityk rzymski z okresu II wojny punickiej.
rytmy (starop.) — wiersze.
Koniecpolski, Stanisław (1591–1646) — hetman wielki koronny w latach 1632–1646, kasztelan krakowski, uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich wodzów.
kontempt (z łac.) — obraza, pogarda, lekceważenie.
egzekutor (z łac.) — wykonawca.
pereant hostes (łac.) — niech zginą wrogowie.
Vivat Carolus Gustavus rex (łac.) — niech żyje król Karol Gustaw.
promulgować (z łac. promulgo, promulgare: wyjawiam, obwieszczam) — ogłosić.
Karol X Gustaw Wittelsbach (1622–1660) — król Szwecji w latach 1654–1660.
promulgacja (łac.) — ogłoszenie, obwieszczenie, ujawnienie.
Karol X Gustaw Wittelsbach (1622–1660) — król Szwecji w latach 1654–1660.
Birże (lit. Biržai) — miasto w płn. części Litwy, rezydencja Radziwiłłów.
krotofila (starop.) — żart, zabawa.
vivat defensor patriae (łac.) — niech żyje obrońca ojczyzny.
włosiennica — strój pokutującego.
suffragium (łac.) — głos w wyborach, prawo głosu, tu B. lm: suffragia: głosy.
recedere (łac.) — cofnąć, odstąpić.
Michał Kazimierz Radziwiłł (1635–1680) — krajczy litewski, później otrzymał także tytuły podczaszego litewskiego, kasztelana i wojewody wileńskiego oraz hetmana polnego litewskiego, szwagier Jana Sobieskiego, gorliwy katolik, interesował się nauką, a szczególnie alchemią.
ordynans (z łac.) — rozkaz.
Upita (lit. Upytė) — w XVII w. miasteczko, dziś wieś, położona ok. 12 km na płd. zachód od Poniewieży.
trabant a. drabant (z niem.) — żołnierz pieszy, żołnierz straży przybocznej.
O, terąue quaterąue beati (łac.) — o, trzy razy i cztery razy błogosławieni, szczęśliwi.
wyżeń (daw.) — dziś popr. forma 2 os. lp trybu rozkazującego: wygnaj, wygoń.
samotrzeć (daw.) — sam z dwoma towarzyszami.
zwykłymi sposoby — dziś popr. forma N. lm: zwykłymi sposobami.
salus, salutis (łac.) — ratunek, wybawienie, tu B. lp salutem.
drugiego nieprzyjaciela — mowa o wojnie z Rosją, czego autor nie mógł w 1886 r. napisać wprost ze względu na cenzurę carską.
kontentować się (z łac.) — zadowalać się, poprzestawać na czymś.
quos ego (łac.) — ja was…, słowa, którymi Neptun wygrażał wiatrom w Eneidzie Wergiliusza.
suponować (z łac.) — przypuszczać.
Kiejdany (lit. Kėdainiai) — miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna.
serpens, serpentis (łac.) — wąż.
alimentum (łac.) — pożywienie, posiłek, tu B. lm alimenta.
inkomodować (z łac.) — niepokoić, męczyć, sprawiać kłopot.
aut, aut (łac.) — albo, albo.