partyzant (z łac.) — stronnik, zwolennik.
fructum (łac.) — owoc, tu M. lm fructa: owoce.
klemencja (z łac.) — łaska, zmiłowanie.
psować (daw.) — psuć, niszczyć, tu: zabijać.
na pohybel (z ukr.) — na zgubę, na śmierć.
Kiejdany (lit. Kėdainiai) — miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna.
tentować (z łac.) — starać się.
Birże (lit. Biržai) — miasto w płn. części Litwy, rezydencja Radziwiłłów.
instancja (z łac.) — tu: wstawiennictwo.
Michał Kazimierz Radziwiłł (1635–1680) — krajczy litewski, później otrzymał także tytuły podczaszego litewskiego, kasztelana i wojewody wileńskiego oraz hetmana polnego litewskiego, szwagier Jana Sobieskiego, gorliwy katolik, interesował się nauką, a szczególnie alchemią.
Kiejdany (lit. Kėdainiai) — miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna.
lud ognisty — artyleria.
hajduk — zbrojny służący, lokaj.
Birże (lit. Biržai) — miasto w płn. części Litwy, rezydencja Radziwiłłów.
konfident (z łac., przestarz.) — tu: zaufany przyjaciel, ktoś, na kim można polegać (dziś: donosiciel).
odium (łac.) — nienawiść, wstręt.
nec Hercules contra plures (łac.) — nawet Herkules na nic przeciw wielu.
Upita (lit. Upytė) — w XVII w. miasteczko, dziś wieś, położona ok. 12 km na płd. zachód od Poniewieży.
tentować (z łac.) — próbować.
salwować się (z łac.) — uratować się.
Achilles — bohater Iliady Homera, syn króla Peleusa i nimfy Tetydy, najdzielniejszy wojownik grecki, zginął ugodzony strzałą w piętę.
Ulisses — Odyseusz, bohater Iliady i Odysei Homera, znany ze sprytu.
invidia (łac.) — zazdrość, zawiść.
ekonomia — dobra ziemskie, z których dochód przeznaczony był na osobiste potrzeby króla i dworu.
pieńka — konopie.
wańczos — drewno przygotowane do wyrobu mebli.
w Inflanciech — dziś popr. forma Ms.: w Inflantach; Inflanty (hist.) — kraina położona na północ od Litwy, na terenie dzisiejszej Łotwy i Estonii, zamieszkana przez potomków plemion bałtyckich i ugrofińskich, o kulturze z silnymi wpływami niemieckimi i szwedzkimi.
staje — jednostka długości, licząca od 100 do 1000 m, nazywana też: stają a. stajaniem.
Vivat Joannes Casimirus rex (łac.) — niech żyje król Jan Kazimierz.
in rebus angustis (łac.) — w trudnym położeniu.
justycja (z łac.) — sprawiedliwość.
potraw — łąka po sianokosach, tu: pastwisko.
casus (łac.) — przypadek.
tenor, tenoris (łac.) — ciąg, przebieg, tu: treść, zawartość.
expedite (łac.) — biegle, swobodnie.
accurate (łac.) — dokładnie, starannie.
spiżarniów — dziś popr. forma D. lm: spiżarni a. spiżarń.
okrycie — tu: bogato, z wyposażeniem.
potaż (z hol. pot: garnek; asch: popiół) — popiół drzewny, złożony głównie z węglanu potasu, używany do produkcji mydła, szkła, ceramiki i nawozów, ważny przedmiot eksportu w XVII i XVIII w.
publicum bonum (łac.) — dobro wspólne.
kulbaka — wysokie siodło.
wirydarz (z łac. viridarium: ogród, zieleniec) — dziedziniec, ogród.
jagoda (daw.) — policzek.
Kiejdany (lit. Kėdainiai) — miasto w środkowo-zach. części Litwy, położone nad rzeką Niewiażą, ok. 40 km na płn. od Kowna.
Birże (lit. Biržai) — miasto w płn. części Litwy, rezydencja Radziwiłłów.
decus, decoris (łac.) — chluba, ozdoba.
statysta (daw.) — polityk, mąż stanu, strateg (dziś: osoba występująca w filmie lub sztuce teatralnej w podrzędnej roli).
komputowe wojsko — stałe wojsko zaciężne w XVIIw.
przebrać się — tu: dostać się, przejść.