44617.fb2
Аліса пачала размаўляць так мякка і лісліва, як толькі ўмела:
“Мышачка, даражэнькая! Вярніцеся, я больш не буду казаць ані пра катоў, ані пра сабак, калі вы іх не любіце!”
Урэшце Мыш супакоілася і паплыла да Алісы. Яе мыска была вельмі бледнай (напэўна ад злосці, вырашыла Аліса) і прамовіла ціхім дрыжачым голасам:
“Нам трэба рухацца на бераг, а ўжо там я паведамлю табе сваю гісторыю, і ты адразу зразумееш, чаму я ненавіджу катоў і сабак!”
Яны зрабілі гэта ў патрэбны час, бо за імі на бераг паплыў шэраг разнастайных звяроў ды птушкак, якія патрапілі ў ваду. Сярод іх былі Кач, Дадо, Лоры, Арлядзіт і шмат не менш дзівосных істотаў. Аліса плыла наперадзе, а за ёй і ўся астатняя грамада.
На беразе сабралася насамрэч дзівосная талака - птушкі з прамоклым пер’ем, жывёлы са зліпшайся поўсцю, усе былі мокрымі ды злымі.
Найгалоўным пытаннем было, якім чынам абсохнуць. Усе адразу ж пачалі прапанаваць свае варыянты, як гэта зрабіць. І праз колькі часу для Алісы было чымсьці натуральным размаўляць з імі так, нібы яны знаёмыя ўжо шмат год. Яна адразу ж пачала доўгую спрэчку з Лоры, які вычарпаўшы ўсе свае аргументы вымавіў: “Я старэйшы за цябе і ведаю лепш”. Аліса спыталася, колькі таму год, на што Лоры не даў адказу, што вельмі не задаволіла Алісу, але яна вырашыла адчапіцца.
Урэшце ініцыятыву вырашыла ўзяць на сябе Мыш:
“Сядайце і слухайце! ЗАРАЗ я вас хуценька высушу!”
Усе адразу супакоіліся і селі вакол яе. Аліса ўтаропілася ў мышыныя вочы, паколькі была ўпэўненая, што хутка прастудзіцца, калі зараз жа не высыхне.
- Кхм!- пракашлялася Мыш і набрала ў грудзі паветра.- Спадзяюся ўсе гатовыя? Гэта самая сухая гісторыя, якую я ведаю. Прашу цішыні! "Вільгельм Заваявальнік, пры блаславенні Папы, захапіў Ангельшчыну, якой не хапала добрых правадыроў і якая прызвычаілася да адвечных захопаў. Эдвін - граф Мэрсіі і Моркар - граф Нартумбрыі... "
- Брр!- задрыжаў Лоры.
- Прабачце!- змрочна, але ветліва спыталася Мыш.- Вы нешта сказалі?
- Я? Не, анічога! - шпарка адказаў Лоры.
- Я вырашыла, што вы аб чымсь спыталіся,-сказала Мыш.- Я пацягваю: "Эдвін - граф Мэрсіі і Моркар - граф Нартумбрыі, прызналі Яго уладу, і нават Сцігард, патрыятычны арцыбіскуп Кэнтэрберыйскі, знайшоў гэта балазе!"
- Што ГЭТА? - спытаўся Качань.
- Знайшоў ГЭТА...- раздражнённа адказала Мыш.- Ты не ведаеш, што такое “Гэта”?
- Я дастаткова добра ведаю, што такое “Гэта”, калі гэта нейкая ежа,- заявіў Качань,- часцей “Гэта” - жабка ці чарвё. Вось мне і цікава, ШТО знайшоў арцыбіскуп?
Мыш зрабіла выгляд, што не чула апошняга пытання і працягнула:
"... знайшоў гэта балазе, таму пайшоў разам з Эдгарам Атэлінгам да Вільгельма, каб прапанаваць яму карону. Вільгельм спачатку не аднёсся да гэтага сур’ёзна. Але нахабства нарманаў…" Ну што, прасыхаеш па крысе, любінькая?- спыталася яна, павярнуўшыся да Алісы.
- Зусім не,- сумна адказала Аліса,- вашая гісторыя, аніяк на мяне не дзейнічае.
- Тады,- шляхетным тонам прамовіў Дадо, падымаючыся на ногі,- я перарываю аповесць і прапаную перайсці да больш энэргічных сродкаў!
- А цяпер, тое самае, але па-ангельску,- прамовіў Арлядзіт,- я і паловы гэткіх слоў не ведаю, нават не ўяўляю іх сэнс.
І Арлядзіт нахіліў галаву, каб схаваць сарамлівую ўсмешку, а шмат хто з птушак пачалі хіхікаць.
- Так, аб чым гэта я?- спытаўся Дадо, пакрыўджаным тонам.- Самы лепшы сродак дзеля прасыхання - Сход ва Уцёках!
- А ШТО такое - Сход ва Уцёках?- запыталася Аліса. Яна першы раз пра гэта чула і хацела падрабязнасцяў. Дадо зрабіў паўзу, а потым пачаў раздумваць з такім выглядам, нібы збіраўся адказаць.
- Не!- урэшце вымавіў ён,- лягчэй будзе паказаць.
(Вы напэўна таксама захочаце пагуляць у Сход ва Уцёках, тады раскажу, як Дадо гэта рабіў.)
Спачатку ён намаляваў крэйдай даволі вялізнае кола, (“яно не абавязкова павінна быць роўным” - патлумачыў Дадо), а потым беспарадкава размясціў усіх на гэтай своеасаблівай дарожцы. Ніхто не даваў старту, кожны пабег, калі палічыў патрэбным, а спыняўся, калі адчуваў стому. Таму цяжка было сачыць за дзеяй. Але дзесьці праз поўгадзіны ўсе былі ўжо сухімі. Дадо громка аб’явіў, што Сход ва Уцёках скончаны. Вакол яго адразу ж сабраўся натоўп, каб аддыхацца і высветліць пераможцу.
Гэтае пытанне прымусіла Дадо зноў на працяглы час задумацца і ўвесь гэты час ён стаяў, прыціснуўны палец да ілба (у гэткай позе звычайна малююць Шэкспіра), а ўся грамада усхвалявана чакала ў цішыні. У рэшце Дадо вымавіў:
- Перамаглі УСЕ, і кожны атрымае свой прыз!
- А хто будзе раздаваць прызы? - у адзін голас спытаўся хор пераможцаў.
- Прызы ўручыць... яна,- сказаў Дадо, паказаўшы на Алісу пальцам; увесь натоўп перакінуў увагу на дзяўчынку, і кожны, перапыняючы астатніх, пачаў патрабаваць свой прыз.
Аліса не ведала, што рабіць, але ўсё ж засунула руку ў кішэню і знайшла скрыначку з цукровай гарошынай (на шчасце скрынка была добра зачыненая, і іх не закранула салёная вада), і кожнаму дастаўся свой прызавы кавалачак, якіх хапіла акурат на ўсіх. Гарошынка ў гарошынку.
- А зараз прыз павінна атрымаць ТЫ,- сказала Мыш.
- Зразумела ж!- з сур’ёзным тварам падтрымаў яе Дадо.- У цябе больш нічога няма ў кішэні?- спытаў ён, павярнуўшы галаву да Алісы.
- Не! Толькі напарстак,- сумна адказала Аліса.
- Дай-ка мне яго, калі ласка!- сказаў Дадо.
Усе сталпіліся вакол іх. Дадо узяў напарстак, а потым ганарова прамовіў:
- Са ўсёю шчырасцю прашу Цябе прыняць ад нас гэты далікатны напарстак.
А астатнія падтрымалі яго громкім і працяглым пляскам далоняў.
Алісе гэта падалося поўным глупствам, але ўсе вакол былі настолькі сур’ёзныя, што яна нават не смела ўсміхнуцца. А паколькі не ведала, што сказать, зрабіла рэверанс і прыняла ўласны напарстак з такім ганаровым выглядам, на які была толькі здольная.
А потым ўсе пачалі есці свае прысмакі. У выніку пачаліся шум і мітусня, вялікія істоты пачалі наракаць, што нават не распрабавалі смак, а у маленькіх гарошына засела ў горле і іх прыйшлося стукаць па спінах. А калі прысмакаў больш не засталося, усе зноў паселі колам і пачалі ўпрошваць Мыш, каб яна ім яшчэ што-небудзь распавяла.
Вы абяцалі расказаць сваю гісторыю, ну, вы ведаеце АБ ЧЫМ,- прапанавала Аліса,- чаму вы ненавідзеце “К” і “С”? – шэптам дадала яна, крышачку пабойваючыся, каб не пакрыўдзіць Мыш і на гэты раз.
- О! Гэта сумная і доўгая гісторыя,- уздыхнуўшы прамовіла Мыш і павярнулася да Алісы.
- Канечне ж, у ВАС доўгая хвасторыя,- сказала Аліса, якая ў гэты момант уважліва назірала за мышыным хвастом,- але чаму вы лічыце яе сумнай?
Яна пакутвала з гэтага пытання на працягу ўсяго мышынага апавядання, таму дзеля Алісы яно выглядала так:
- Ты зусім не сочыш!- строга звярнулася да Алісы Мыш.- Аб чым ты зараз думаеш?
- Што вы? Не! Я сачу вельмі пільна!- прамовіла ў адказ Аліса.- Вы як раз дабраліся да пятага загібу. Так?