46408.fb2
— Так, ты адмовіла мне. І сёння праганяеш. Ён наблізіўся да яе і ўсхвалявана прагаварыў:
— Марынка, я ж…
— Не трэба! — як спалоханая птушка, усклікнула маці, затуліўшыся рукамі.
— Прабач, Марынка, — сказаў Чырвонец і, спусціўшыся з ганка, закурыў, а потым па бетоннай дарожцы накіраваўся на вуліцу. Невысокага росту, грузны, амаль квадратны, ён ішоў няспешна, грукаючы падэшвамі ботаў па бетоне.
"Хутчэй ідзі! Хутчэй! Я ненавіджу цябе!" — хацелася крыкнуць Сямёну.
— Вадзім, дзякуй, што дапамог нам! — гукнула маці. "Вось чаму ты з бацькам на вяселлі пабіўся. Лепей я не ведаў бы пра гэта", — кусаючы губы, прашаптаў Сямён.
— Сынок! — паклікала маці. Сямён не азваўся.
А Іван у гэты вечар добра падпіў. Маці і бацька ледзь выправадзілі яго з хаты. Іван не адразу пайшоў дамоў. У садзе сеў на лаўку і заспяваў.
— Няхай спявае, — сказаў бацька. — Наспяваецца, пакурыць і пойдзе спаць.
Ноччу Сямёна разбудзіў тэлефонны званок. У пакоі насупраць на ложку заварушылася маці.
— Мікола, чуеш? Тэлефон звоніць.
— Каму гэта прыспічыла поначы званіць? — спрасонку хрыплым голасам прагаварыў бацька.
— Можа, Івану захацелася пахмяліцца, — ці то жартам, ці то ўсур'ёз сказала маці.
Тэлефон званіў не пераставаючы.
Бацька штосьці буркнуў, устаў з ложка і па калідорчыку, не ўключыўшы святло, накіраваўся ў суседні пакой, дзе стаяў тэлефон.
— Марына, наш хлеў гарыць! — неўзабаве пачуўся ягоны адчайны крык.
Сямён ускочыў з ложка і, апярэдзіўшы маці, пабег па калідорчыку. Праз акно, што выходзіла ў сад, ён убачыў чырвонае полымя, якое ўзнімалася над хлявом, імкнучыся да цёмнага бяздоннага неба. У хаце было светла, амаль як днём.
— Марына, у пажарную пазвані! — гукнуў бацька і пабег на двор.
А маці разгубілася, глядзіць на Сямёна шырока расплюшчанымі вачыма.
— Сынок, які нумар пажарнай? Не памятаеш?
— 01,— падказаў Сямён.
Маці падняла тэлефонную трубку, набрала нумар і крыкнула:
— У нас, у Парэччы, хлеў гарыць! Хутчэй прыязджайце!
Пажарныя прыехалі, калі хлеў ужо згарэў. Шчасце, што з дапамогай суседзяў бацьку удалося вывесці з хлява карову і свіней.
Ён вельмі перажываў: за пару гадзін схуднеў, счарнеў, а цяпер сядзеў у хаце, моўчкі апусціўшы галаву.
— Мікола, не бяры так блізка да сэрца! — не вытрывала, накрычала маці.— Хіба свет клінам на хляве сышоўся?
Бацька падняў стрыжаную галаву:
— Хлеў пабудую. Страхоўку нам выплацяць. Сена шкада. Цэлае лета касою махаў… І ўсё згарэла!
— У сваякоў пазычым, — уздыхнула маці.
— Хлеў пабудую! — зноў пачаў бацька. — Але хочацца мне ведаць: хто падпаліў яго? Каму я дарогу перайшоў?
Маці села насупраць бацькі на табурэтку.
— Можа, ад праводкі загарэўся? Бацька крыва ўсміхнуўся:
— Ад якой праводкі? Следчы ж быў, казаў, што знарок хтосьці падпаліў. А потым яшчэ пазваніў, каб сказаць, што хлеў гарыць. Хіба забылася?
— Забылася! — усхліпнула маці.
У хату зайшоў Іван. Высокі, худы, няголены. Стаў у парозе, выцягнуўшыся, як жаўнер на варце. Бацька заварушыўся на табурэтцы.
— Што скажаш, Іван? Пахмяліцца захацелася? Іван нясмела кашлянуў у кулак.
— Мікола, я прыйшоў сказаць, што сена дам. Я накасіў, на дзве каровы хопіць.
Бацька рэзка падняў галаву і ўставіўся на суседа.
— Ты каля хлява не курыў?
— На лаўцы, як прыбіты, прасядзеў, праспаўся і дамоў пайшоў! Дальбог! — пабажыўся Іван. Ягоны няголены падбародак задрыжаў, а на вачах выступілі слёзы.
— Ідзі, Іван, — ужо мякчэй прагаварыў бацька.
Іван павярнуўся і пайшоў, асцярожна зачыніўшы за сабою дзверы.
Бацька стукнуў кулаком па стале.
— Хочацца мне ведаць, хто падпаліў!
— І мне хочацца, — прамовіў Сямён, з жалем паглядзеўшы на бацьку.
На другі дзень бацька і маці адправіліся ў суседнюю вёску да сваякоў пазычыць сена. Сямён дома застаўся адзін. Звечарэла, а бацькоў ўсё яшчэ не было.
Сямён прыйшоў у сад і сеў на лаўку.
— Сямёнка! — данеслася з-за плота.
Сямён азірнуўся і ўбачыў дзядзьку Івана. Сёння ён быў цвярозы.