51762.fb2
— Не падабаецца? — зарагатаў Цмок. — А вы пацалуйцеся.
— Развяжы, — паціху прамовіў я.
Цмок глянуў на нас, як воўк на казу.
— Хваліліся, што дужыя, што браты Пакацігарошка. Я, дурань, верыў яшчэ. Мне ўсё-ўсё пра вас знаёмая сарока расказала. Чакаў я вас. Нарэшце дачакаўся.
Цяпер я зразумеў, чаму Цмок не спалохаўся нас. Не спадзяваліся мы, што будзе такая развязка.
— Не радуйся, Цмок, — глуха прагаварыў Дзіма. — Смяецца той, хто смяецца апошнім.
Цмок крыва ўсміхнуўся:
— Яшчэ задаюцца. Не ведаеце, што з вамі будзе. Пабачыце. А пакуль пасплю. Хвілін гэтак дзвесце.
Цмок пасунуўся ў свой будан, а мы… Мы стаялі каля будана, як на варце, не варухнуўшыся. Уяўляеце, як добра стаяць удвух, шпагатам звязаным?
— Дзіма, у нас ногі адубеюць, — кажу. — Можа, упадзем?
У Дзімы ажно зубы заляскаталі, як пачуў гэткае.
— Стой. Хочаш рэбры паламаць?
— Я дзвесце хвілін не выстаю. Гэтае пудзіла сказала, што будзе дзвесце хвілін спаць.
— Думай, Міхась, думай. Трэба неяк вырвацца з ягоных лапаў.
І мы пачалі думаць. Розныя варыянты круціліся ў маёй галаве. Ды ўсе, як гаворыцца, з жанру фантастыкі.
— Што-небудзь прыдумаў? — парушыў маўчанне Дзіма.
— Вось каб сілы ў сто разоў прыбавілася, — кажу. — Варухнуў плячамі — і шпагат на кавалкі. А потым каб Цмока ў мех які засадзіць. Хай патрапятаўся б, як парася.
— У мех, кажаш? — усклікнуў Дзіма.
— У мех, — паўтарыў я. — Калі тата парасят на базары купляе, то ў мяху дамоў вязе.
— А гэта ідэя! — радасна ўсклікнуў Дзіма.
Я хацеў спытацца ў яго, чаму ён так абрадаваўся, ды не паспеў. З будана вылез Цмок.
Цмок лыпнуў на нас соннымі вачамі:
— Чаго раскудахталіся? Плакаць трэба.
— Яшчэ наплачамся, — прагаварыў я.
— Гэта праўда, — кіўнуў галавою Цмок. — Толькі якую кару для вас прыдумаць? Бізуном засячы? Ужо засякалі. На агні падсмажыць. Ужо смажылі. Пакінуць дзікім звярам на сняданне? Ужо пакідалі. А мне хочацца вам такую кђру прыдумаць, якой яшчэ ніколі ва ўсім белым свеце не было.
Не па сабе мне стала. Чамусьці нават кончык носа засвярбеў. Так засвярбеў, што не вытрываць. Хочацца пачасаць, а рукі звязаныя.
— Нос, халера, свярбіць, — паціху Дзіму скарджуся.
— Цярпі, - прашаптаў ён. — Мы гэтаму Цмоку яшчэ ўсё ўспомнім. Будзе і на крапіву мароз.
Цмок, задаволены, пацёр рукі.
— Дамаўляецеся, як ад мяне ўцячы?
— Памыляешся, пан Цмок, — сказаў Дзіма. — Дамаўляемся, як дагадзіць табе.
Цмок, задаволены, пацёр лапы.
— Страшна стала?
— Выказаць немагчыма, — прамовіў Дзіма.
— Са ўсяго свету страхі да нас сабраліся, — уздыхнуў я.
Цмок зарагатаў:
— Гэта мне падабаецца.
— Цар лясны, дазволь цябе пацешыць, — звярнуўся да Цмока Дзіма.
— А што вы прыдумалі?
— Мяхі ў цябе ёсць? — спытаўся Дзіма.
— Ёсць. З чортавай скуры зробленыя. Іх ніхто на свеце не парве.
— Нават ты? — здзівіўся я.
— Цьфу, — плюнуў Цмок. — Не даходзіць. Кажу, што ніхто не парве. Хіба не зразумела?
— Зразумела, — хуценька адказаў я. Не хацелася, каб злаваў.
Цмок падазрона глянуў на нас:
— А вам навошта яны спатрэбіліся? Можа, жадаеце, каб у гэтыя мяхі пасадзіў ды на дрэва павесіў? Як воблу. Здаецца, так ніхто не рабіў.
«Пасадзіць, — думаю. — Яму што, злыдню. Ратавацца трэба».
— Не жадаем. Рабілі, - крычу. — Сто чалавек так рабіла.
Цмок памахаў пальцам, нібы на малых дзяцей.